Abstract:
งานวิจัยเรื่อง การพัฒนาแบคทีเรียที่ผลิตสารลดแรงตึงผิวชีวภาพเพื่อใช้ในอุตสาหกรรม
ปิโตรเลียมและการฟื้นฟูสภาพที่ปนเปื้อนด้วยสารกลุ่มปิโตรเคมี ในปีที่ 3 ทำการศึกษาถึงผลของ
แหล่งคาร์บอน ไนโตรเจน ค่าความเป็นกรด-ด่าง อุณหภูมิ ความเค็ม และความเข้มข้นของหัวเชื้อที่
เหมาะสมต่อการผลิตสารลดแรงตึงผิวชีวภาพจากแบคทีเรีย Bacillus subtilis สายพันธุ์ SE1 และทำ
การตรวจวัดปริมาณสารลดแรงตึงผิวชีวภาพวิธี Oil displacement test รวมทั้งทำการศึกษาถึง
ปริมาณและค่าความตึงผิวของสารลดแรงตึงผิวชีวภาพกลุ่มลิโปเปปไทด์ที่ผลิตได้จากแบคทีเรีย
B. subtilis สายพันธุ์ SE1 โดยเครื่อง High Performance Liquid Chromatography (HPLC) และ
เครื่อง Surface Tension Meter ตามลำดับ ผลการศึกษาพบว่าสูตรอาหารเลี้ยงเชื้อที่เหมาะสมต่อ
การผลิตสารลดแรงตึงผิวชีวภาพของแบคทีเรีย B. subtilis สายพันธุ์ SE1 ได้แก่ อาหารเลี้ยงเชื้อ
Mineral salt medium ที่เติม 1% (v/v) น้ำตาลกลูโคส ปรับค่าความเป็นกรด-ด่างเท่ากับ 7 ค่าความ
เค็มของอาหารเลี้ยงเชื้อ 0% โซเดียมคลอไรด์ ความเข้มข้นของหัวเชื้อ 108 CFU/mL และบ่มที่
อุณหภูมิ 30 องศาเซลเซียส ในการเพาะเลี้ยงแบคทีเรีย B. subtilis สายพันธุ์ SE1 พบว่ามีการผลิต
สารลดแรงตึงผิวชีวภาพกลุ่มลิโปเปปไทด์ เท่ากับ 66.00 1.54 มิลลิกรัมต่อลิตร และมีค่าความตึงผิวอยู่ระหว่าง 32.35 มิลลินิวตันต่อเมตร ถึง 24.87 มิลลินิวตันต่อเมตร โดยมีความเข้มข้นต่ำสุดของ
สารลดแรงตึงผิวชีวภาพที่ทำให้เกิดการฟอร์มตัวของไมเซลล์ที่ความเข้มข้นของส่วนใสเท่ากับ 7.11%
และมีความเข้มข้นของสารลดแรงตึงผิวกลุ่มลิโปเปปไทด์ที่พบในส่วนใสเท่ากับ 4.69 มิลลิกรัมต่อลิตร
ดังนั้นพบว่าแบคทีเรีย B. subtilis สายพันธุ์ SE1 น่าจะเป็นแบคทีเรียที่สามารถนำมาประยุกต์ใช้ในการ
ฟื้นฟูสภาพในสิ่งแวดล้อมและนำมาประยุกต์ใช้ในกระบวนการ Oil recovery ในบ่อเก็บกักน้ำมันโดย
วิธีการที่เรียกว่า Biostimulation ด้วยสภาวะที่เหมาะสมจากการศึกษาในครั้งนี้
