Abstract:
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการคัดเลือกภาพยนตร์ และปัจจัยที่ส่งผลต่อการคัดเลือกภาพยนตร์เพื่อเข้าฉายในโรงภาพยนตร์ในกรุงเทพฯ และภูมิภาคหลักของประเทศไทย โดยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพเพื่อศึกษาค้นคว้าเพื่อให้ทราบถึงกระบวนการทางานของสายหนัง ซึ่งเป็นระบบการจัดจาหน่ายภาพยนตร์ในประเทศไทย ผู้วิจัยดาเนินการเก็บข้อมูลด้วยวิธีการสัมภาษณ์สายหนังและบุคลากรที่ทางานเกี่ยวข้องกับธุรกิจสายหนัง ร่วมกับการเก็บข้อมูลการเข้าฉายของภาพยนตร์ เพื่อใช้ในการวิเคราะห์ร่วมกัน ผลการวิจัยพบว่าสายหนังในประเทศไทยมีอยู่ทั้งสิ้น 4 ภูมิภาค ได้แก่ สายตะวันออก สายอีสาน สายใต้และสายเหนือกับแปดจังหวัด โดยในกรุงเทพมหานคร ไม่ได้ใช้รูปแบบการจัดจาหน่ายแบบสายหนัง สายหนังทาหน้าที่เสมือนคนกลางในการซื้อลิขสิทธิ์ภาพยนตร์จากค่ายหนัง และนาส่งต่อให้กับโรงภาพยนตร์เพื่อจัดฉาย โดยสายหนังมีรายได้จากยอดจาหน่ายตั๋วภาพยนตร์แบ่งกับโรงภาพยนตร์ในอัตราส่วนครึ่งต่อครึ่ง ผู้วิจัยพบว่า สายหนังพิจารณาคัดเลือกภาพยนตร์ โดยอาศัยหลักการตลาดและแนวคิดการวิเคราะห์ลูกค้า เพื่อเลือกภาพยนตร์ซึ่งสอดคล้องกับความต้องการของกลุ่มเป้าหมายในภูมิภาคของตนให้มากที่สุด และยังมีข้อค้นพบที่สร้างความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวให้กับระบบการจัดจาหน่ายภาพยนตร์ของประเทศไทย ซึ่งก็คือสายสัมพันธ์ระหว่างสายหนังและค่ายหนัง ซึ่งเป็นไปในลักษณะเอื้อเฟื้อเกื้อหนุนกันแบบ ‘น้าพึ่งเรือเสือพึ่งป่า’ ควบคู่ไปกับความพยายามสร้างความอยู่รอดทางธุรกิจ
