การประยุกต์ใช้สมุนไพรและสูตรยาสมุนไพรในภาคตะวันออกเพื่อการเก็บรักษาน้ำเชื้อปลาดุกอัฟริกันแบบแช่เย็น

Abstract

ในการศึกษาครั้งนี้ได้ทำการศึกษาฤทธิ์ของสารสกัดขมิ้นและใบมะกรูดด้วยสารละลายจำนวน 3 ชนิดคือ น้ำ เมทานอลและไดคลอโรมีเทนในการต้านแบคทีเรียชนิด Bacillus subtilis, Aeromonas salmonicida, P. fluorescens and Staphylococcus sciuri ที่แยกจากลำไส้ ผิวหนัง เนื้อปลา และน้ำเชื้อปลาดุกอัฟริกัน เมื่อวิเคราะห์ด้วยการวาง disk พบว่าสารสกัดขมิ้นและใบมะกรูดด้วยเมทานอลสามารถยับยั้งเชื้อได้ดีที่สุด โดยสามารถยับยั้งการเจริญของ P. fluorescens ได้ เมื่อเปรียบเทียบการทดสอบการแช่เย็นน้ำเชื้อปลาดุกอัฟริกันที่เติมสารสกัดขมิ้นและใบมะกรูดด้วยเมทานอล ทั้ง 3 ความเข้มข้น คือ 0.25, 0.5 และ 2.5 mg/ml กับชุดควบคุมที่ไม่มีการเติมและมีการเติมยาปฏิชีวนะชนิด penicillin streptomycin 1% พบว่าชุดการทดลองที่เติมยาปฏิชีวนะพบการลดลงของแบคทีเรียกลุ่ม total heterotrophic bacterial ได้ดีที่สุด คือสามารถลดปริมาณแบคทีเรียได้ถึง 99.85 เปอร์เซ็นต์ ภายในการแช่เย็น 2 วัน ส่วนสารสกัดขมิ้นด้วย เมทานอลความเข้มข้นที่ 2.5 mg/ml สามารถลดแบคทีเรียได้ถึง 97.17 96.54 และ 96.60 เปอร์เซ็นต์ตามลำดับภายในการแช่เย็น 2 วัน ขณะที่ชุดควบคุมที่เติมยาปฏิชีวนะมีการลดลงของแบคทีเรียเพียง 93.27 เปอร์เซ็นต์ ภายในการแช่เย็น 2 วัน จากการทดลองในครั้งนี้สามารถสรุปได้ว่าสารสกัดขมิ้นด้วยเมทานอลความเข้มข้นที่ 2.5 mg/ml และสารสกัดใบมะกรูดด้วยเมทานอลความเข้มข้นที่ 0.5 และ 2.5 mg/ml มีประสิทธิภาพในการเก็บรักษาน้ำเชื้อปลาดุกอัฟริกันด้วยวิธีแช่เย็น