วิถีการดำเนินชีวิตของเยาวชนในสถานสงเคราะห์ : การศึกษาเชิงปรากฏการณ์วิทยา

Abstract

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพแบบปรากฏการณ์วิทยาตามแนวคิดของ ฮัสเซิร์ล (Husserl) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปรากฏการณ์วิถีการดำเนินชีวิตตามประสบการณ์การรับรู้ของเยาวชนในสถานสงเคราะห์ ซึ่งผู้ให้ข้อมูลหลักคือ เยาวชนชายวัยรุ่นในสถานสงเคราะห์ที่มีอายุตั้งแต่ 15 ปีขึ้นไป จำนวน 2 คน และผู้ให้ข้อมูลเสริมคือ เจ้าหน้าที่สังคมสงเคราะห์จำนวน 2 คน และพี่เลี้ยงประจำบ้านอีกจำนวน 1 คน คำถามการวิจัย คือ เยาวชนในสถานสงเคราะห์ให้ความหมายเกี่ยวกับวิถีการดำเนินชีวิตในสถานสงเคราะห์ว่าอย่างไร และเยาวชนมีประสบการณ์การรับรู้ต่อวิถีการดำเนินชีวิตในสถานสงเคราะห์อย่างไร ผู้วิจัยดำเนินการเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยตนเอง โดยใช้วิธีการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth interview) และเป็นการสัมภาษณ์แบบไม่เป็นทางการ (Informal Interview) นอกจากนี้ผู้วิจัยยังใช้การสังเกตโดยตรง (Direct Observation) ร่วมด้วย วิเคราะห์ข้อมูลตามขั้นตอนของโคไลยซ์ซี่ (Colaizzi) และนำเสนอประสบการณ์ของผู้ให้ข้อมูลในภาพรวม ผลการวิจัยเป็นดังนี้ 1. เยาวชนผู้ให้ข้อมูลรับรู้ความหมายของวิถีการดำเนินชีวิตในสถานสงเคราะห์เยาวชน ประกอบด้วย 3 ประเด็น คือ 1) การดำเนินชีวิตที่เริ่มต้นจาก การพลัดพรากจากครอบครัว 2) การใช้ชีวิตอยู่ร่วมกับผู้อื่น และ 3) การอยู่เพื่ออนาคต ซึ่งประกอบด้วย 2 ประเด็นย่อย คือ (1) ภาพฝันในชีวิต และ (2) อนาคตที่วาดหวัง 2. เยาวชนผู้ให้ข้อมูลเล่าถึงประสบการณ์ชีวิตและความทรงจำต่างๆ ที่ตนประสบ ขณะใชัชีวิตอยู่ในสถานสงเคราะห์ โดยแบ่งเป็น 5 ประสบการณ์หลักที่สำคัญคือ 1) ความขัดแย้งกับเจ้าหน้าที่ 2) การหนีเรียน ไปอยู่วัด 3)เลือดรักสถาบัน 4)หนีเที่ยวกลางคืนและ 5) การตัดสินปัญหาด้วยกำลัง ผลการวิจัยนี้ทำให้เข้าใจถึงความหมายเกี่ยวกับวิถีการดำเนินชีวิตของเยาวชนในสถานสงเคราะห์ตามประสบการณ์การรับรู้ อันจะเป็นแนวทางในการแสวงหากระบวนการ และรูปแบบที่เหมาะสมเพื่อพัฒนาพฤติกรรมของเยาวชนในสถานสงเคราะห์ ให้สอดคล้องกับสภาพปัญหาและความต้องการของเยาวชนอย่างแท้จริงต่อไป