Abstract:
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อความสำเร็จในการดำเนินโครงการยกระดับศักยภาพ วิเคราะห์และประเมินผลความสำเร็จของโครงการยกระดับศักยภาพ หมู่บ้าน และเพื่อทราบปัญหาอุปสรรคที่ส่งผลกระทบต่อความสำเร็จในการดำเนินโครงการและสามารถเสนอแนะแนวทางที่จะทำให้การดำเนินโครงการเกิดผลสำเร็จอย่างยั่งยืนเป็นการวิจัยเชิง คุณภาพ โดยศึกษาในอำเภอวัฒนานคร 2 ตำบล 6 หมู่บ้าน เครื่องมือที่ใช้ได้แก่ แบบสัมภาษณ์และการสังเกตการณ์การเก็บรวบรวมข้อมูลการวิเคราะห์ข้อมูลใช้แบบตีความ (Interpretation) และวิเคราะห์เนื้อหา (Content analysis) ผลการศึกษา พบว่า การวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อความสำเร็จของโครงการยกระดับศักยภาพหมู่บ้านเพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากตามแนวทางประชารัฐคือ ปัจจัยภายใน ประกอบด้วย ด้านผู้นำชุมชน ด้านการมีส่วนร่วมของชุมชน และด้านความต้องการของชุมชน ปัจจัยภายนอก ประกอบด้วย ด้านเครือข่ายภาครัฐ ด้านการแลกเปลี่ยนความรู้ข้อมูลข่าวสารและด้านกลไกส่งเสริมการทำ งานร่วมกัน ด้านผลลัพธ์พบว่า ทุกโครงการประชาชนได้ประโยชน์ด้านการสร้างองค์ความรู้อันเกิดจากการดำเนินโครงการการใช้ประโยชน์โครงการและเกิดเครือข่ายในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้านผลลัพธ์ต่อสังคม เศรษฐกิจ สิ่งแวดด้อมในชุมชน นำไปสู่ความสำเร็จของโครงการที่เกิดจากทุนทางสังคม โดยสร้างความสัมพันธ์ที่ดีภายในชุมชน ด้านการดูแลรักษา และด้านการขยายผล มีการต่อยอดจนเกิดการแลกเปลี่ยนสินค้าและความรู้กับชุมชนต่าง ๆ ส่วนการวิเคราะห์และประเมินผลความสำเร็จของโครงการยกระดับศักยภาพหมู่บ้านเพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากตามแนวทางประชารัฐ พบว่า ด้านผลผลิต (Output) มีการใช้งบประมาณได้ตามเป้าหมายของกำหนดเวลา โครงการมีความสอดคล้องกับความต้องการของชุมชน และในด้านภาพรวมของการประเมินด้านผลลัพธ์ (Outcome) ด้านการนำไปใช้ประโยชน์พบว่า ประชาชนได้ประโยชน์จากโครงการทุกโครงการเพราะเป็นโครงการที่มาจากความต้องการของประชาชน การสร้างองค์ความรู้อันเกิดจากการดำเนินโครงการ พบว่า โครงการมีการจัดจ้างประชาชนในพื้นที่ในการดำเนินโครงการ ทำให้ประชาชนได้รับความรู้ด้านสังคมและด้านเศรษฐกิจ พบว่า ประชาชนมีการแลกเปลี่ยนความรู้ซึ่งกันและกัน เกิดการสร้างงาน สร้างรายได้สร้างความเข้มแข็งให้แก่ ชุมชน ส่วนปัญหาอุปสรรคที่ส่งผลกระทบต่อความสำเร็จในการดำเนินโครงการ พบว่า เงื่อนไขการจำกัด งบประมาณและระยะเวลาที่สั้น ส่งผลให้โครงการมีข้อจำกัด ทำให้โครงการส่วนใหญ่ที่เลือกมา เป็นโครงการเฉพาะหน้าไม่ยั่งยืน และไม่เกิดความคุ้มค่าเท่าที่ควร ดังนั้น ควรพิจารณาแก้ไขข้อจำกัดในเรื่องงบประมาณและระยะเวลาในการดำเนินโครงการเพื่อให้เกิดความสำเร็จของโครงการ ประชาชนเกิดการเรียนรู้ในการใช้ประโยชน์และดูแลรักษาร่วมกันต่อไปในอนาคต
