Abstract:
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลองมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลการปรึกษาครอบครัวทฤษฎีเชิงกลยุทธ์ต่อสัมพันธภาพระหว่างแม่เลี้ยงเดี่ยวและบุตรวัยรุ่น กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา คือ แม่เลี้ยงเดี่ยวและบุตรวัยรุ่นในจังหวัดฉะเชิงเทราที่มีคุณสมบัติ คือ 1) แม่เลี้ยงเดี่ยวที่แยกทางกับสามีมาแล้ว 0-3 ปี และ 2) บุตรที่มีอายุ 13-15 ปี ที่มีผลคะแนนเฉลี่ยจากแบบวัดสัมพันธภาพระหว่างมารดาและบุตรน้อยที่สุดขึ้นไปและสมัครใจเข้าร่วมการทดลอง จำนวน 20 คู่ สุ่มเป็นกลุ่มทดลอง 10 คู่ และกลุ่มควบคุม 10 คู่ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แบบวัดสัมพันธภาพระหว่าง แม่เลี้ยงเดี่ยวและบุตรวัยรุ่นและโปรแกรมการปรึกษาครอบครัวทฤษฎีเชิงกลยุทธ์ที่ผู้วิจัยพัฒนาขึ้น ผู้วิจัยดำเนินการทดลองให้การปรึกษาจำนวน 10 ครอบครัว ครอบครัวละ 12 ครั้ง ครั้งละ 45-60 นาที ดำเนินการทดลองสัปดาห์ละ 2 ครั้ง รวมทั้งสิ้น 8 สัปดาห์ โดยใช้แบบแผนการวิจัยกึ่งทดลองสองตัวประกอบแบบวัดซ้ำหนึ่งตัวประกอบ แบ่งการทดลองออกเป็น 3 ระยะ คือ ระยะก่อน การทดลอง ระยะหลังการทดลองและระยะติดตามผล วิเคราะห์ความแปรปรวนแบบวัดซ้ำประเภทหนึ่งตัวแปรระหว่างกลุ่มและหนึ่งตัวแปรภายในกลุ่ม และทดสอบความแตกต่างรายคู่โดยวิธี นิวแมน-คูลส์ ผลการศึกษาพบว่า มีปฏิสัมพันธ์ระหว่างวิธีการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 แม่เลี้ยงเดี่ยวและบุตรวัยรุ่นกลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนสัมพันธภาพระหว่างแม่เลี้ยงเดี่ยว และบุตรวัยรุ่นสูงกว่าแม่เลี้ยงเดี่ยวและบุตรวัยรุ่นกลุ่มควบคุมในระยะหลังการทดลองและระยะติดตามผลอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และแม่เลี้ยงเดี่ยวและบุตรวัยรุ่นกลุ่มทดลอง มีค่าเฉลี่ยคะแนนสัมพันธภาพระหว่างแม่เลี้ยงเดี่ยวและบุตรวัยรุ่นในระยะหลังการทดลอง และระยะติดตามผลสูงกว่าระยะก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05