Abstract:
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1) พัฒนารูปแบบการอนุรักษ์และฟื้นฟู "หางเครื่องบางเสร่" 2) วิพากษ์และปรับปรุงรูปแบบ และ 3) ประเมินและรับรองรูปแบบโดยผู้ทรงคุณวุฒิ
วิธีดำเนินการวิจัยประกอบด้วย 1) การศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง 2) การสำรวจข้อมูลบริบทของชุมชน จัดเวทีสนทนากลุ่มและสัมภาษณ์เชิงลึกผู้เกี่ยวข้องในพื้นที่ตำบลบางเสร่ อำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี 3) สร้างรูปแบบการอนุรักษ์และฟื้นฟูหางเครื่องบางเสร่ 4) วิพากษ์และปรับปรุงรูปแบบ 5) ประเมินเพื่อรับรองรูปแบบการอนุรักษ์และฟื้นฟู "หางเครื่องบางเสร่" โดยผู้ัทรงคุณวุฒิ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการสนทนากลุ่มและการสัมภาษณ์เชิงลึก ได้แก่ หัวหน้าและสมาชิกวงหางเครื่องบางเสร่ ผู้นำชุมชนในเขตเทศบาลตำบลบางเสร่ ผู้บริหารสถานศึกษา อาจารย์ นักเรียน และผู้ที่เคยว่าจ้างหางเครื่องบางเสร่ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิพากษ์รูปแบบ ได้แก่ ตัวแทนของผู้สนทนากลุ่มและตัวแทนของนกพัฒนาสังคม เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ ประเด็นการสนทนากลุ่ม แบบสัมภาษณ์ชนิดมีโครงสร้าง หัวข้อการวิพากษ์ และแบบประเมินเพื่อรับรองรูปแบบการอนุรักษ์และฟื้นฟู "หางเครื่องบางเสร่" โดยผู้ทรงคุณวุฒิ
ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการอนุรักษ์และฟื้นฟู "หางเครื่องบางเสร่" ที่พัฒนาขึ้นใช้กรอบแนวคิดการมีส่วนร่วมและการเป็นหุ้นส่วนของชุมชน ประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ คือ 1) ปรับกระบวนทัศน์ 2) พัฒนามาตรฐาน 3) ประสานความร่วมมือ 4) ถือประโยชน์ร่วมกัน และ 5) ประชาสัมพันธ์ข้อมูล ผลการประเมินรับรองรูปแบบการอนุรักษ์และฟื้นฟู "หางเครื่องบางเสร่" จากผู้ทรงคุณวุฒิ อยู่ในระดับ "เหมาะสมมาก"