Abstract:
แบบจำลองทำนายการเคลื่นที่ของคราบน้ำมันที่รั่วไหลในทะเลได้ถูกทดสอบพื้นที่ 4 บรเวณในเขตอ่าวไทยตอนบน ได้แก่ บริเวณระหว่างเกาะสีชังและอำเภอศรีราชา, บริเวณกลางอ่าวไทยตอนบน บริเวณปากแม่น้ำเจ้าพระยา และบริเวฯบากแม่น้ำบางปะกง เป็นแบบจำลองที่อาศัยสมมติฐานว่าคราบน้ำมันดิบที่รั่วไหลในทะเลเปรียบเหมือนเป็นวัตถุลอยน้ำที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติตามเวลา จะเคลื่อนที่ไปตามแรงลับที่มากระทำ ซึ่งแรงลัพธ์นี้พิจารณาจากองค์ประกอบต่าง ๆ ได้แก่ กระแสน้ำที่เกิดจากการกระทำโดยลม (Ekman current), การเคลื่อนที่ที่เป็นผลมาจากคลื่น (Stokes drift), กระแสน้ำถาวรหรือกึ่งถาวรในพื้นที่ขนาดใหญ่ (Background current) และกระแสน้ำที่เกิดจากน้ำขึ้นน้ำลง (Tidal current) โดยที่กระแสน้ำขึ้นน้ำลงที่ใช้นั้นเป็นค่าที่ได้จากการคำนวณโดยแบบจำลองคำนวณกระแสน้ำอีกทีหนึ่ง
การทดสอบความถูกต้องด้านของผลการทำนายของแบบจำลองทำนายการเคลื่อนที่ของคราบน้ำมันที่รั่วไหลในทพเล ทำโดยการเปรียบเทียบผลการทำนายกับการเคลื่อนที่ของแผ่นกระดาษเคลือบพลาสติก หรือ ดริฟการ์ด (drift cards) ที่ถูกปล่อยลงสู่ทะเลบริดวณที่ศึกษา พบว่าแบบจำลองให้ผลการคำนวณที่ใกล้เคียงกับความเป็นจริงสำหรับการทดสอบในบริเวณระหว่างเกาะสีชัง และอำเภอศรีราชา ส่วนผลการทดลองที่บริเวณกลางอ่าวไทยให้ผลที่ไม่สอดคล้องกับการเคลื่อนที่ของดริฟการ์ดมากนักซึ่งเป็นผลมาจากการกระแสน้ำที่เกิดจากน้ำขึ้นน้ำลง ส่วนการทดสอบที่บริเวณปากแม่น้ำเจ้าพระยาและปากแม่น้ำบางประกงนั้น แบบจำลองไม่สามารถทำนายการเคลื่อนที่ของดริฟการ์ดได้ เพราะรายงานผลว่าบริเวณที่ทดสอบนี้เป็นแผ่นดิน
ผลการตรวจสอบทั้งหมดจากการศึกษาทำให้ทราบถึงแนวทางในการปรับปรุงแบบจำลองทำนายการเคลื่อนที่ของน้ำมันดิบที่รั่วในพื้นที่บริเวณอ่าวไทยตอนบนให้มีประสิทธิภาพมากขึ้นในอนาคต