Abstract:
การวิจัยและพัฒนาการใช้รัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ของไทยผ่านศูนย์การเรียนรู้ไอซีทีชุมชน มีคำถามการวิจัย คือ 1) สภาพบริบทและโครงสร้างสังคมของชุมชนบ้านหัวโกรกมีลักษณะอย่างไร และ 2) คู่มือการใช้บริการอิเล็กทรอนิกส์ของหน่วยงานของรัฐบาลที่เหมาะสมกับสภาพบริบทและโครงสรา้งทางสังคมของชุมชนบ้านหัวโกรก มีขั้นตอน กระบวนการ และวิธีการใช้เป็นอย่างไร
กรอบแนวคิดที่ใช้ประกอบการค้นหาคำตอบการวิจัย คือแนวคิดเกี่ยวกับรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์แนวคิดความเหลื่อมล้ำด้านเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ทฤษฎีการแพร่กระจายของนวัตกรรมแนวคิดเกี่ยวกับศูนย์บริการสารสนเทศชุมชน แนวคิดศูนย์บริการสารสนเทศชุมชนกับการลอดช่องว่างด้านดิจิทัล และแนวคิดศูนย์การเรียนรู้ไอซีทีชุมชนกับบริการอิเล็กทรอนิกส์ภาครัฐ
วิธีการค้นหาคำตอบใช้ระเบียบวิธีการวิจัยแบบพหุหรือหลายวิธี ด้วยวิธีการแบบผสมผสาน ใช้ทั้งข้อมูลเชิงคุณภาพ และข้อมูลเชิงปริมาณ เพื่อให้ได้ข้อมูลทั้งในระดับภาพรวมของชุมชน ระดับครอบครัวและระดับบุคคล สำหรับนำมาประกอบการพัฒนาคู่มือการใช้รัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ของชุมชน
ผลการศึกษาพบว่า บ้านหัวโกรก อยู่ในเขตชนบทของอำเภอเมืองชลบุรี สังคมและเศรษฐกิจได้รับผลกระทบจากความเป็นอุตสาหกรรมและความเป็นเมืองที่อยู่โดยรอบ ระดับชุมชนมีความพร้อมด้านเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร เพราะมีศูนย์การเรียนรู้ไอซีทีชุมชนที่พร้อมให้บริการประชาชนระดับครัวเรือนแต่ละครัวเรือนมีความพร้อมด้านเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารแตกต่างกันตามสถานภาพทางเศรษฐกิจและสังคม
ภาพรวมจากการศึกษาบริการอิเล็กทรอนิกส์ของรัฐบาลที่เกี่ยวข้องกับชุมชนบ้านหัวโกรกแสดงให้เห็นว่า หน่วยงานของรัฐในระดับท้องถิ่นและชุมชนมีและใช้เทคโนดลยีสารสนเทศและการสื่อสารในการบริหารงาน แต่ยังไม่มีระบบบริการแบบออนไลน์ให้ประชาชนใช้บริการได้จากครัวเรือน การมีและการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารของกลุ่มตัวอย่าง พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ยังไม่มีความพร้อมด้านเทคโนโลยี ด้านพฤติกรรม และด้านบริบทของการใช้รัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ แต่มีความเชื่อว่าอินเทอร์เน็ตสามารถช่วยลดเวลาและลดค่าใช้จ่ายในการเดินทางไปติดต่อกับหน่วยงานของรัฐ