Abstract:
ปัจจุบันชุมชนในประเทศไทยหลายแห่งกำลังได้รับผลกระทบจากการพัฒนา ส่งผลให้
ชุมชนเก่าแก่ต้องเผชิญกับปัญหาทั้งด้านวัฒนธรรมและสภาพแวดล้อม ชุมชนบางปลาสร้อยเป็น
ชุมชนดั้งเดิมที่กำลังประสบปัญหาดังกล่าว การวิจัยชุมชนบางปลาสร้อย: การอนุรักษ์และพัฒนามีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการตั้งถิ่นฐานและพัฒนาการของชุมชน ศึกษาภูมิสังคมและวัฒนธรรมชุมชนบางปลาสร้อย และเสนอแนวทางอนุรักษ์พัฒนาพื้นที่ชุมชน วิธีดำเนินการใช้
กระบวนการวิจัยเชิงคุณภาพ ศึกษาเอกสาร สำรวจพื้นที่ สัมภาษณ์เชิงลึกประกอบกับการสังเกต
ชุมชน นำเสนอผลการวิจัยด้วยวิธีพรรณนาวิเคราะห์
ผลการวิจัยพบว่า ชุมชนบางปลาสร้อยเปีนชุมชนชายฝั่งทะเลเก่าแก่ พบหลักฐานการตั้ง
ถิ่นฐานตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา และถึงแม้ว่ามีการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของพื้นที่ชุมชนไปตามกาลเวลา แต่ยังคงเหลือร่องรอยทางด้านสถาปัตยกรรม วิถีชุมชน รูปแบบผัง การตั้งถิ่นฐาน ที่ยังคงมีความเชื่อมต่อกับช่วงเวลาของการก่อตั้งชุมชน สำหรับแนวทางในการอนุรักษ์และพัฒนาชุมชนนั้นมีสาระสำคัญ คือ การจัดการ โดยสรุปข้อค้นพบจากการศึกษาสำรวจและคัดเลือกบ้านเรือนที่มีลักษณะเป็นตัวแทนชุมชน จัดทำเส้นทางการท่องเที่ยวและกิจกรรมการท่องเที่ยว รวมถึงประวัติความเป็นมาของพื้นที่ชุมชน เพื่อสื่อความหมายคุณคำของพื้นที่ชุมชนได้อย่างครบถ้วนสมบูรณ์ นักท่องเที่ยวได้รับประสบการณ์ก่อให้เกิดการเรียนรู้วิถีชีวิตและสถาปัตยกรรมของชุมชนและชุมชนได้รับผลตอบแทนทางเศรษฐกิจจากการอนุรักษ์และพัฒนา
ทั้งนี้เพื่อให้เกิดการอนุรักข์พัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนจำเป็นจะต้องผลักดันให้เกิดการดูแล
กติกาชุมชนและจัดกิจกรรมเพื่อส่งเสริมให้ชุมชนได้ตระหนักถึงการอนุรักษ์และภาคภูมิใจที่จะ
ดำรงรักษาคุณค่าของชุมชนให้คงอยู่ได้อย่างยั่งยืน