ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะพฤฒพลังของผู้สูงอายุในชุมชนจังหวัดอุบลราชธานี

Abstract

พฤฒพลังเป็นกระบวนนําไปสู่การมีคุณภาพชีวิตที่ดีเมื่อเข้าสู่วัยสูงอายุในสภาวะสังคม ปัจจุบันการส่งเสริมให้ผู้สูงอายุมีภาวะพฤฒพลังจึงมีความสําคัญ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับภาวะพฤฒพลังของผู้สูงอายุในชุมชน จังหวัดอุบลราชธานีและศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยคัดสรร ได้แก่ อายุ การศึกษา รายได้ ความสามารถในการดูแลตนเอง การสนับสนุนทางสังคม และความผาสุกทางจิตวิญญาณกับภาวะพฤฒพลังของผู้สูงอายุในชุมชน จังหวัดอุบลราชธานีกลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่ในจังหวัดอุบลราชธานี จํานวน 97 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย แบบสัมภาษณ์ความสามารถในการดูแลตนเอง แบบสัมภาษณ์การสนับสนุนทางสังคม แบบสัมภาษณ์ความผาสุกทางจิตวิญญาณ และแบบประเมินภาวะพฤฒพลัง ซึ่งมีค่าความเที่ยงเท่ากับ .88, .95, .80 และ .91 ตามลําดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยหาค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน และค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบสเปียร์แมน ผลการวิจัยพบว่า ภาวะพฤฒพลังของผู้สูงอายุในชุมชน จังหวัดอุบลราชธานีอยู่ในระดับสูง ( X = 117.16, SD = 13.81) รายได้ ความสามารถในการดูแลตนเอง การสนับสนุนทางสังคม และความผาสุกทางจิตวิญญาณ มีความสัมพันธ์ทางบวกกับภาวะพฤฒพลังอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (rs = .24,p= .018, rs = .53, p< .001, r = .56, p< .001 และ r = .25,p= .013 ตามลําดับ) อายุและการศึกษาไม่มีความสัมพันธ์กับภาวะพฤฒพลังอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .05 จากผลการวิจัยครั้งนี้ชี้ให้เห็นว่า การจะส่งเสริมภาวะพฤฒพลังในผู้สูงอายุพยาบาลบุคลากรด้านสุขภาพ ตลอดจนภาคีเครือขายที่เกี่ยวข้อง ควรตระหนักถึงปัจจัยต่าง ๆ ที่มีความเกี่ยวข้องกับภาวะพฤฒพลัง ได้แก่ รายได้ ความสามารถในการดูแลตนเองการสนับสนุนทางสังคม และความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุ เพื่อช่วยให้ผู้สูงอายุมีศักยภาพหรือภาวะพฤฒพลังเพิ่มขึ้น