องค์ประกอบทางเคมีและฤทธิ์ต้านจุลินทรีย์ของสารบริสุทธิ์จากรักดำ

Abstract

การแยกผลิตภัณฑ์ธรรมชาติบริสุทธิ์ จากส่วนสกัดเฮกเซนของรากและใบรักดำ (Diospyros curranii) ด้วยวิธีโครมาโทกราฟีและทำการตกผลึกได้สารบริสุทธิ์ 3 ชนิด คือ นำสารบริสุทธิ์ที่แยกได้นำมาพิสูจน์เอกลักษณ์ ด้วยวิธีทางสเปคโตรสโคปี โดยใช้เทคนิค 1H NMR, 13C NMR, DEPT-90 และ DEPT-135 แล้วเปรียบเทียบกับสารอ้างอิงกลุ่มสเตอรอยด์ พบว่าสารบริสุทธิ์ คือ cholestanol (DCu-1) stigmasterol (DCu-2) และ friedelin (DCu-3) ผลการทดลองพบว่า stigmasterol สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียที่นำมาทดสอบได้บางชนิด โดยให้ค่า MIC ต่ำสุดที่ 128 ไมโครโมล friedelin สามารถยับยั้งการเจริญของ Escherichia coli ATCC 25913 Acinetobacter baumannii และ Pseudomonas aeruginosa มีค่า MIC เท่ากับ 512 256 และ 1024 ไมโครโมล ตามลำดับ cholestanol สามารถยับยั้งการเจริญเชื้อ P.aeruginosa มีค่า MIC เท่ากับ 2048 ไมโครโมล แต่ไม่สามารถยับยั้งการเจริญของ A. bamannii และ E. coli ATCC 25913 (MIC มากกว่า 2048 ไม่โครโมล) เมื่อเปรียบเทียบกับสารบริสุทธิ์ทั้งสามชนิดจากรักดำกับยาปฏิชีวนะ พบว่า friedelin มีประสิทธิภาพสุงที่สุด รองลงมาคือ stigmasterol มีประสิทธิภาพใกล้เคียงกับเตตราชัยคลิน และ cholestanol มีประสิทธิภาพใกล้เคียงกับแอมพิซิลลิน นอกจากนี้ยังพบว่าสาร บริสุทธิ์จากรักดำที่ระดับความเข้มข้นต่าง ๆ สามารถยับยั้งการเจริญเชื้อแบคทีเรียแกรมลบฉวยโอกาสได้แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05