ประสบการณ์ผู้ดูแลผู้ป่วยจิตเภทที่บ้าน : ศึกษากรณีตำบลคูบัว จังหวัดราชบุรี

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อทำความเข้าใจและอธิบายประสบการณ์ของผู้ดูแลในครอบครัวที่เป็นผู้ดูแลหลัก อธิบายวิธีการจัดการดูแลผู้ป่วยจิตเภทที่บ้านในวิถีชีวิตประจำวันทางด้านร่างกาย ด้านจิตใจ ด้านสังคม และด้านจิตวิญญาณ โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพตามแนวคิดปรากฎการณ์วิทยาของ Husserlian Phenomenology ผู้วิจัยคัดเลือกครอบครัวผู้ป่วยจิตเภทแบบเจาะจง จำนวน 7 ครอบครัว เก็บรวบรวมข้อมูลโดยวิธีการสนทนากลุ่ม การสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth interview) และการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม การบันทึกภาคสนาม นำข้อมุลการสัมภาษณ์มาถอดข้อมูลแบบคำต่อคำ (Verbatim) ทำการวิเคราะห์ข้อมูลตามแบบของ Colaizzi ผลการวิจัยพบว่า ผู้ดูแลให้ความหมายการดูแลตามการให้ความหมายต่อโรค โดยแยกเป็นให้ความหมายตามความเชื่อดั้งเดิมทางไสยศาสตร์ ก็จะแสวงหาการดูแลรักษาด้วยวิธีการทางไสยศาสตร์โดยพึ่งหมอพระ หมอผี หรือร่างทรง ให้ความหมายตามลักษณะอาการของโรคว่ามีสาเหตุมาจากความเครียดกับยาเสพติด เมื่อญาติให้การยอมรับและมีความเข้าใจต่อโรคก็จะแสวงหาการรักษาทางจิต โดยรักษาที่โรงพยาบาล จนมีอาการดีขึ้นสามารถกลับมาดูแลที่บ้านได้ ญาติจะมีวิธีการจัดการดูแลผู้ป่วยให้ได้รับประทานยาตามแพทย์สั่ง ส่งเสริมสนับสนุนผู้ป่วยให้ดูแลตนเอง การสังเกตอาการกำเริบ หาวิธีการจัดการความเครียดของผู้ป่วย และของตัวผู้ดูแลการเสริมสร้างพัฒนาการทางสังคมของผู้ป่วย ญาติจะดูแลโดยการให้ความรักความเอื้ออาทร การให้รางวัล คำชมเชย กำลังใจกับผู้ป่วย การให้โอกาสผู้ป่วยได้แสดงออกโดย เข้าร่วมกิจกรรมกับสมาชิกในครอบครัว และมีปฏิสัมพันธ์ทางสังคมกับบุคคลภายนอก การบำบัดตามความเชื่อทางศาสนา การสรา้งความมั่นใจในตนเองและศักยภาพของผู้ป่วย ดดยมอบหมายงานให้กับผู้ป่วยทำ