ประสิทธิภาพของส่วนสกัดจากมะไฟจีนร่วมกับยาปฎิชีวนะต่อการยับยั้งแบคทีเรียแกรมลบฉวยโอกาสดื้อยา

Abstract

มะไฟจีนเป็นพืชพื้นเมืองพบมากในจังหวัดน่าน มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ ฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรีย ต้านอนุมูลอิสระและฤทธิ์ต้านมะเร็ง ซึ่งงานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิภาพของส่วนสกัด เมทานอลจากใบมะไฟจีนในการยับยั้งการเจริญของเชื้อแบคทีเรียแกรมลบฉวยโอกาส 6 ชนิด คือ Acinetobacter baumannii ดื้อยาและไม่ดื้อยา, Escherichia coli ATCC 25922, Klebsiella pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa ดื้อยาและไม่ดื้อยา ด้วยวิธี Agar diffusion susceptibility test และวัดค่าความเข้มข้นต่ำสุดที่สามารถยับยั้งการเจริญของแบคทีเรีย (MIC) จากนั้นศึกษาประสิทธิภาพการออกฤทธิ์ ร่วมกันของส่วนสกัดจากใบมะไฟจีนกับยาแอมพิซิลิน และยาเตตราซัยคลินในการยับยั้งการเจริญของแบคทีเรียแกรมลบฉวยโอกาส ด้วยการหาค่าดัชนีชี้วัดประสิทธิภาพร่วม (Fractional Inhibitory Concentration Index: FICI) จากผลการวิจัย พบว่า ส่วนสกัดเมทานอลจากใบมะไฟจีนสามารถยับยั้ง การเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียแกรมลบฉวยโอกาสที่นํามาทดสอบได้ทุกชนิด โดยสามารถยับยั้งการเจริญของเชื้อ E. coli ATCC 25922 ได้ดีที่สุด โดยมีค่า MIC เท่ากับ 20 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร รองลงมาคือ A. baumannii, A. baumannii ดื้อยา, P. aeruginosa, P. aeruginosa ดื้อยาและ K. pneumoniaeโดยมีค่า MIC เท่ากันคือเท่ากับ 40 มิลลิกรัม ต่อมิลลิลิตร จากการทดสอบการออกฤทธิ์ร่วมกัน พบว่าส่วนสกัด เมทานอลจากใบมะไฟจีนร่วมกับยาแอมพิซิลลิน แสดงฤทธิ์ไม่แตกต่างจากการใช้ยาแอมพิซิลลินในการยับยั้งเชื้อแบคทีเรีย 4 สายพันธุ์ คือ A. baumannii ไม่ดื้อยาและดื้อยา E. coli ATCC 25922 และ K. pneumonia แต่ต้านฤทธิ์กับยาแอมพิซิลลินในการยับยั้งเชื้อ P. aeruginosa ค่า FICI เท่ากับ 4.01 ทั้งนี้พบว่าฤทธิ์ไม่แตกต่างจากการใช้ยาเตตราซัยคลิน ในการยับยั้งเชื้อ A. baumannii และ K. pneumonia แต่ต้านฤทธิ์กับยาเตตราซัยคลินในการยับยั้งเชื้อ A. baumannii ดื้อยา ซึ่งแสดงค่า FICI เท่ากับ 8.01 E. coli ATCC 25922 แสดงค่า FICI เท่ากับ 4.04 และค่า FICI ของ P. aeruginosa ไม่ดื้อยาและดื้อยาแสดงค่า FICI เท่ากันคือ เท่ากับ 4.01