องค์ประกอบทางเคมี และฤทธิ์ทางชีวภาพจากเหง้าของเนระพูสีไทย

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสารพฤกษเคมี ปริมาณสารประกอบฟี นอลิกรวม สารประกอบฟลาโวนอยด์รวม ฤทธิ์ทางชีวภาพ และองค์ประกอบทางเคมีของสารสกัดหยาบใน ตัวทำละลายเฮกเซน ไดคลอโรมีเทน เอทิลอะซีเตต เมทานอล และน้ำมันหอมระเหยจากการกลั่น ด้วยน้ำจากส่วนเหง้าของเนระพูสีไทย (Tacca chantrieri) ผลการศึกษาสารพฤกษเคมีของสารสกัด หยาบด้วยตัวทำละลายชนิดต่างๆ พบสารพฤกษเคมี จำนวน 6 กลุ่ม ได้แก่ ฟลาโวนอยด์ คูมาริน ซาโปนิน เทอร์ปีนอยด์ สเตียรอยด์ และคาร์ดิแอคไกลโคไซด์ การหาปริมาณสารประกอบฟีนอลิก และปริมาณฟลาโวนอยด์รวมของสารสกัดหยาบด้วยเฮกเซน ไดคลอโรมีเทน เอทิลอะซีเตต และ เมทานอล และน้ำมันหอมระเหย ด้วยวิธี Folin-Ciocaltue โดยใช้กรดแกลลิก (gallic acid) เป็นสาร มาตรฐาน และวิธี aluminium trichloride (AlCl3) colorimetric โดยใช้เคอร์ซิติน (Qurecetin) เป็น สารมาตรฐาน ตามลำดับ พบว่าสารสกัดหยาบด้วยตัวทำละลายเอทิลอะซิเตตมีปริมาณฟีนอลิกรวม สูงที่สุด (5.20±0.02 มิลลิกรัมสมมูลของกรดแกลลิกต่อน้ำหนักสารสกัดแห้ง 1 กรัม) ขณะที่สาร สกัดหยาบด้วยตัวทำละลายเมทานอลมีปริมาณฟลาโวนอยด์รวมสูงที่สุด (33.64±1.27 มิลลิกรัม สมมูลของเคอร์ซิตินต่อน้ำหนักสารสกัดแห้ง 1 กรัม) การศึกษาฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ด้วยวิธี DPPH free radical scavenging พบว่าส่วนสกัดหยาบด้วยตัวทำละลายเอทิลอะซิเตตแสดงฤทธิ์ต้านอนุมูล อิสระสูงที่สุด ที่ความเข้มข้น 650 ไมโครกรัม/มิลลิลิตร (58.70±0.01%) และจากการศึกษาฤทธิ์ ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ไทโรซิเนสของส่วนสกัดหยาบเนระพูสีไทยด้วยตัวทำละลายชนิด ต่างๆ โดยใช้ L-DOPA เป็นซับสเตรต พบว่าที่ความเข้มข้น 1,000 ไมโครกรัม/มิลลิลิตร ทุกส่วน สกัดหยาบไม่มีฤทธิ์ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ไทโรซิเนส การวิเคราะห์องค์ประกอบทางเคมี ของส่วนสกัดหยาบเนระพูสีไทยด้วยตัวทำละลายชนิดต่างๆ พบ กรดไมริสติกในสารสกัดหยาบ เฮกเซน ของผสมระหว่าง เบต้า-ซิโตสเตอรอล และ สติกมาสเตอรอล พบในสารสกัดหยาบ ไดคลอโรมีเทน โดยพิสูจน์โครงสร้างสารที่แยกได้ด้วยเทคนิคสเปกโทรสโคปี