การสร้างเสริมคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพด้วยโปรแกรมทางสังคม

Abstract

การวิจัยและพัฒนานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของครูในภาคตะวันออก 2) พัฒนาโปรแกรมทางสังคมเพื่อสร้างเสริมคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพของครู 3) นำโปรแกรมทางสังคมไปทดลองใช้ในโรงเรียนเป้าหมาย 4) ประเมินผลการนำโปรแกรมไปทดลองใช้ ประชากรที่ศึกษาคือครูในโรงเรียนระดับมัธยมศึกษาในภาคตะวันออก คัดเลือกตัวอย่างโดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน นำโปรแกรมไปทดลองใช้ เป็นเวลา 6 เดือนในโรงเรียนมัธยมศึกษาแห่งหนึ่งในภาคตะวันออก ซึ่งเป็นโรงเรียนขนาดใหญ่พิเศษ วิเคราะห์ข้อมูลทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของครูคือรายได้ โปรแกรมทางสังคมเพื่อสร้างเสริมคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพของครู ประกอบด้วย 1) การสร้างนโยบายสุขภาพของโรงเรียน 2) การมีส่วนร่วมอย่างจริงจัง 3) การจัดตั้งคณะทำงานและกาหนดบทบาทหน้าที่ 4) การสำรวจภาวะสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพ 5) การสนับสนุนกิจกรรมต่าง ๆ 6) การสร้างเครือข่ายทางสังคม 7) การติดตามและประเมินผล ผลการประเมินประสิทธิผลของโปรแกรมพบว่า ครูมีภาวะความเครียดลดลง มีการจัดการสุขภาพด้านการรับประทานอาหารและการออกกาลังกายเพิ่มขึ้น และมีความพึงพอใจต่อสภาวะสุขภาพของตนเองเพิ่มขึ้น ปัจจัยสังคมที่กำหนดสุขภาพที่ได้นำมาใช้ในโปรแกรมนี้คือ การสร้างสิ่งแวดล้อมการทำงานที่เอื้อต่อสุขภาพ เครือข่ายทางสังคม และการปรับรูปแบบของบริการสุขภาพ