การประเมินศักยภาพการใช้ประโยชน์จากแหล่งน้ำขุมเหมืองเก่าในจังหวัดชลบุรีโดยใช้เทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ

Abstract

ทำการศึกษาคุณภาพน้ำและการใช้ประโยชน์จากแหล่งน้ำขุมเหมืองเก่าในพื้นที่ อำเภอเมือง จังหวัดชลบุรี จำนวน 63 บ่อ โดยเก็บตัวอย่างและวิเคราะห์คุณภาพน้ำทั้ง 28 พารามิเตอร์ เพื่อนำมาเปรียบเทียบกับเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพน้ำผิวดิน พบว่า แหล่งน้ำขุมเหมืองเก่าอำเภอเมือง ชลบุรี 6 บ่อ, อำเภอพานทอง 5 บ่อ, อำเภอบ้านบึง 9 บ่อ , อำเภอศรีราชา 12 บ่อ และอำเภอพนัสนิคม 12 บ่อ อยู่ในเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพน้ำผิวดินประเภทที่ 2 และบางบ่อในตำบลหนองข้างคอกและนาป่า อำเภอเมือง รวมไปถึงบ่อบางส่วนในอำเภอบ้านบึง จัดอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพน้ำผิวดินประเภทที่ 3 ซึ่งสามารถนำไปใช้ประโยชน์เพื่อการอุปโภค-บริโภค (ต้องผ่านการฆ่าเชื้อโรคตามปกติและผ่านกระบวนการปรับปรุงคุณภาพน้ำทั่วไปก่อน) ซึ่งพารามิเตอร์ที่สูงกว่าเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพน้ำผิวดินฯ ได้แก่ ปริมาณบีโอดี (บ่อ NR1-NR5 และ NP1-NP5) และปริมาณสาร หนู (บ่อ NK7, NR2-NR5, BB4, BB11 และ BB12) ซึ่งหากต้องการนำน้ำมาใช้เพื่อการอุปโภค-บริโภคจะต้องมีการปรับปรุงคุณภาพน้ำเป็นพิเศษเพื่อลดปริมาณความเข้มข้นของสารหนู จากการศึกษาแหล่งน้ำทั้งหมดพบว่ามีปริมาณน้ำที่สามารถนำไปใช้งานได้ 45,953,477 ลูกบาศก์เมตร และได้ทำการประเมินศักยภาพแหล่งน้ำขุมเหมืองเพื่อการนำน้ำไปใช้ประโยชน์ โดย พิจารณา 3 ปัจจัยหลัก ได้แก่ 1.ศักยภาพด้านตำแหน่งที่ตั้ง 2. ศักยภาพด้านการกักเก็บน้ำ และ 3.ศักยภาพด้านคุณภาพน้ำ สรุปได้ว่า แหล่งน้ำในตำบลหนองตำลึง อำเภอพานทอง มีศักยภาพเหมาะสมที่สุดสำหรับการนำน้ำไปใช้ประโยชน์ในอนาคต เนื่องจากตำแหน่งที่ตั้งอยู่ไม่ห่างจากเขตชุมชนที่อยู่อาศัย ทำให้สะดวกต่อการเข้าถึงแหล่งน้ำมากกว่าพื้นที่อื่น