ความหลากหลายทางชีวภาพและความผันแปรตามฤดูกาลของกุ้ง กั้ง ปู บริเวณชายฝั่งทะเลภาคตะวันออกของประเทศไทย เพื่อการอนุรักษ์และการใช้ประโยชน์ต่อชุมชนท้องถิ่นอย่างยั่งยืน

Abstract

จากการสำรวจความหลากหลายชนิดของ กุ้ง กั้ง ปู ที่พบในบริเวณแนวชายฝั่งทะเลของจังหวัด ชลบุรี โดยการสำรวจตัวอย่างที่ได้จากเรือประมงบริเวณสะพานปลาต่าง ๆ และบริเวณแนวชายหาดของ พื้นที่ที่มีการใช้ประโยชน์แตกต่างกัน 4 แบบของจังหวัดชลบุรี ในช่วงฤดูแล้ง (เมษายน-พฤษภาคม) และ ช่วงฤดูมรสุม (กันยายน-ตุลาคม) พบว่า พื้นที่ที่เป็นเขตอนุรักษ์และสงวนทรัพยากรธรรมชาติ บริเวณ อ่าวสัตหีบ มีความหลากหลายชนิดสูงที่สุด โดยสามารถพบตัวอย่างทั้งสิ้น 25 วงศ์ 39 สกุล 57 ชนิด รองลงมาคือ พื้นที่ที่เป็นเขตที่มีการเพาะเลี้ยงชายฝั่ง บริเวณอ่าวชลบุรี โดยพบตัวอย่างทั้งสิ้น 16 วงศ์ 25 สกุล 42 ชนิด และพื้นที่ที่เป็นเขตว่ายน้ำ/ นันทนาการเพื่อการท่องเที่ยวในแนวหาดบางแสน อ่างศิลา พบตัวอย่างทั้งสิ้น 15 วงศ์ 28 สกุล 43 ชนิด ส่วนบริเวณที่พบว่ามีความหลากลายของชนิดต่ำที่สุดคือ พื้นที่ที่เป็นเขตแหล่งอุตสาหกรรม ได้แก่ หาดบ้านอ่าวอุดม โดยพบตัวอย่างเพียง 15 วงศ์ 20 สกุล 34 ชนิด จากการศึกษาเปรียบเทียบความหลากชนิดของกุ้ง กั้ง ปู ที่ส ารวจพบบริเวณสะพานปลา ในฤดู แล้งและฤดูมรสุม พบว่า มีความแตกต่างกันอย่างชัดเจน ในช่วงฤดูแล้ง กุ้ง กั้ง ปู ที่สำรวจพบที่สะพาน ปลาสัตหีบ สะพานปลาอ่าวอุดม สะพานปลาอ่างศิลา และสะพานปลาท่าเรือพลี มีจำนวน 39, 29, 35 และ 35 ชนิด ตามลำดับ ในขณะที่ ในฤดูแล้ง พบจำนวน 18, 17, 28, 23 ชนิด ตามลำดับ จำนวนของ กุ้ง กั้ง ปู ที่พบในช่วงฤดูแล้งมีมากกว่าในช่วงฤดูมรสุม เนื่องจาก ในช่วงฤดูมรสุม ชาวประมงส่วนหนึ่ง ไม่ได้ออกเรือไปทำประมง จึงทำให้ได้ตัวอย่างไม่มากเมื่อเทียบกับช่วงฤดูแล้ง ส่วนชนิดของกุ้ง กั้ง ปู ที่ สำรวจได้จากบริเวณชายหาดของจุดสำรวจทั้ง 4 แห่ง ไม่แตกต่างกันมากนัก ในช่วงฤดูแล้ง พบจ านวน ชนิดของกุ้ง กั้ง ปู ที่บริเวณหาดบ้านช่องแสมสาร หาดบ้านอ่าวอุดม หาดวอนนภา และถนนชายหาด เลียบทะเล เท่ากับ 19, 4, 8 และ 9 ชนิด ตามลำดับ ส่วนในช่วงฤดูมรสุม พบจำนวนชนิดของกุ้ง กั้ง ปู ที่บริเวณหาดบ้านช่องแสมสาร หาดบ้านอ่าวอุดม หาดวอนนภา และถนนชายหาดเลียบทะเล เท่ากับ 17, 3, 5 และ 8 ชนิด ตามลำดับ