แนวทางการบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์ด้านความรับผิดชอบต่อสังคมของมหาวิทยาลัยบูรพา: กรณีศึกษาคณะพยาบาลศาสตร์

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและประเมินผลการทดลองใช้แนวทางการบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์ด้านความรับผิดชอบต่อสังคมของมหาวิทยาลัยบูรพา: กรณีศึกษาคณะพยาบาลศาสตร์โดยใช้รูปแบบการวิจัยแบบผสมผสาน (Mixed methodology) ดำเนินการวิจัย 3 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 การศึกษาข้อมูลและการสัมภาษณ์ผู้บริหารมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐที่ออกนอกระบบ 7 แห่งได้แก่ มหาวิทยาลัยบูรพา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยทักษิณ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง มหาวิทยาลัยมหิดล และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ รวมทั้งสิ้น 7 คน ขั้นตอนที่ 2 การพัฒนาแนวทางการบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์ด้านความรับผิดชอบต่อสังคมของมหาวิทยาลัยบูรพา ฉบับร่างและการสัมภาษณ์ความคิดเห็นของกลุ่มผู้เชี่ยวชาญจำนวน 17 ท่าน ขั้นตอนที่ 3 เป็นการทดลองใช้แนวทางที่คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา และประเมินผลโดยการสอบถามและการสัมภาษณ์ผู้ใช้เเนวทางจากประชากร 139 คน โดยการสุ่มอย่างง่าย ได้กลุ่มตัวอย่าง 103 คน รวมทั้งการสอบถามหัวหน้าโครงการและคณะผู้รับผิดชอบโครงการบริการวิชาการด้านความรับผิดชอบต่อสังคม 2 โครงการ จำนวน 19 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบบันทึกผลสัมฤทธิ์ของโครงการ และแบบสอบถามความพึงพอใจของผู้ทดลองใช้แนวทางเพื่อประเมินผล โดยมีผู้ทรงคุณวุฒิเป็ผู้ตรวจสอบคุณภาพและความเที่ยงตรงของเครื่องมือ จำนวน 5 ท่าน สถิตที่ใช้การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ คือ การวิเคราะห์เนื้อหา ข้อมูลเชิงปริมาณ คือ ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และเปรียบเทียบความแตกต่างโดยการทดสอบค่าที (t-test) ผลการวิจย พบว่า 1. แนวทางการบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์ด้านความรับผิดชอบต่อสังคมของมหาวิทยาลัยบูรพามีองค์ประกอบที่สำคัญ ตามตัวแบบเชิงระบบ (System Model) ดังนี้ 1.1 ปัจจัยนำเข้า ประกอบด้วย ทิศทางของมหาวิทยาลัย กฎหมายระเบียบ ข้อบังคับ กฎเกณฑ์ต่าง ๆ และผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย 1.2 กระบวนการ ประกอบด้วย 4 ขั้นตอน คือ 1) การวินิจฉัยองค์กรเชิงกลยุทธ์ 2)การกำหนดนโยบายของมหาวิทยาลัยด้านความรับผิดชอบต่อสังคม 3) การกำหนดวัตถุประสงค์และพันธะสัญญา 3 ด้าน คือ สังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อม และ 4) การวางแผนและการนำไปสู่การปฏิบัติ 1.3 ผลลัพธ์ เป็นการประเมินตนเองตามตัวชี้วัดที่ได้มีการตกลงเป็นพันธะสัญญาไว้ 1.4 ปัจจัยย้อนกลับเป็นการนำข้อมูลที่ได้จากการประเมินตนเอง และรายงานสู่การพัฒนาคุณภาพ 2 แบบ คือ 1) การพัฒนาคุณภาพอย่างต่อเนื่อง และ 2) การยกระดับคุณภาพการดำเนินงาน 2. ผลกาทดลองใช้ ผู้ทดลองใช้มีความคิดเห็นว่า แนวทางการบริหารจัดการเชิงกลยุทธิ์ด้านความรับผิดชอบต่อสังคม มีคุณค่า มีประโยชน์ มีความเป็นไปได้ มีความถูกต้องและเหมาะสมโดยรวม อยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนการปฏิบัติจริงโดยรวมอยู่ในระดับ มาก เปรียบเทียบระหว่างความมีคุณค่า มีประโยชน์ มีความเป็นไปได้ มีความถูกต้องและเหมาะสมกับระดับการปฏิบัติจริงแล้วพบว่า มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 การประเมินลลัพธ์จากตัวชี้วัดของโครงการ 2 โครงการ มีความสำเร็จและบรรลุตามเป้าหมาย ร้อยละ 100 ผู้ทดลองใช้ มีความพึงพอใจโดยรวมอยู่ในระดับมาก แนวทางการบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์ด้านความรับผิดชอบต่อสังคมของมหาวิทยาลัยบูรพาควรมีการกำหนดเป็นนโยบายและนำมาใช้เพื่อสร้างความตระหนักและพัฒนาความร่วมมือกับสังคมชุมชนทั้งภายในและภายนอกมหาวิทยาลัย ในการพัฒนาสังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อมให้เกิดความยั่งยืนต่อไป