ข้อสังเกตว่าด้วยแนวทางการกระจายอำนาจของคณะทำงานการปฏิรูปด้านการปกครองท้องถิ่น และข้อควรพิจารณาในการปฏิรูปการกระจายอำนาจแนวเศรษฐศาสตร์การเมืองท้องถิ่น

Abstract

ข้อเสนอแนะการปฏิรูปการกระจายอำนาจและปกครองท้องถิ่นของสำนักงานปลัดกระทรวงกลาโหม 2557 ให้ความสำคัญที่ 1) การปรับเปลี่ยนโครงสร้างการบริหารราชการแผ่นดิน 2) จัดความสัมพันธ์ระหว่างราชการส่วนกลาง ส่วนภุมิภาคและส่วนท้องถิ่นใหม่โดยเฉพาะความสัมพันธ์ระหว่างส่วนภูมิภาคและส่วนท้องถิ่น 3) การจัดแบ่งภารกิจระหว่างราชการส่วนต่าง ๆ และ 4) กระบวนการกำกับดูแลที่เหมาะสมระหว่างราชการส่วนต่าง ๆ กับท้องถิ่น เพื่อสรา้งประสิทธิภาพในการบริหารราชการ ซึ่งละเลยการวิเคราะห์แบบองค์รวมและขาดการวิพากษ์อย่างถึงรากถึงโคนของรากเหง้าของปัญหาการกระจายอำนาจและการปกครองท้องถิ่น ปัญหาของชุมชนท้องถิ่นไทยปัจจุบันมีความซับซ้อนมากขึ้น เนื่องจากมีเงื่อนไขและปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อชุมชนท้องถิ่นและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรวมทั้งมีผู้มีส่วนได้ส่วนเสียมากขึ้นในสนามอำนาจท้องถิ่น ข้อควรพิจารณาในการปฏิรูปการกระจายอำนาจแนวเศรษฐกิจการเมืองท้องถิ่น คือ คณะทำงานการปฏิรูปจะต้อง 1) ปรับเปลี่ยนความคิดและโลกทัศน์ 2) สร้างกระบวนทัศน์ใหม่ว่าด้วยการกระจายอำนาจไปสู่ท้องถิ่น 3) วิเคราะห์ปรากฎการณ์แบบองค์รวมและบูรณาการ 4) ผสมผสานกับแนวคิดท้องถิ่นนิยมให้ความสำคัญกับประวัติศาสตร์ท้องถิ่น วัฒนธรรมชุมชน สิทธิชุมชน อัตลักษณ์ชุมชน รวมทั้งภูมิปัญญาท้องถิ่น และ 5) คำนึงถึงการเปลี่ยนแปลงของโลกาภิวัตน์ที่มีผลกระทบต่อสังคมชุมชนท้องถิ่น นอกจากนี้คณะทำงานฯ ต้องเน้นเป้าหมายหลักของการกระจายอำนาจ คือกระจายอำนาจการตัดสินใจบางส่วนให้แก่ชุมชนท้องถิ่นและประชาชนในท้องถิ่น ให้ได้มีส่วนร่วมในการกไหนดนโยบายสาะารณะทางตรงของชุมชน ประชาชนในท้องถิ่นจะมีความภาคภูมิใจในความเป้นคนท้องถิ่นและชุมชนท้องถิ่นที่เขาอาศัยและเขาเป็น นั่นคือ ต้องให้ควาสำคัญกับยุทธศาสตร์การสร้างความเข้มแข็งจากชุมชน ส่งเสริมให้ประชาชนในท้องถิ่นได้เรียนรู้และมีส่วนร่วมในการจัดการชุมชนท้องถิ่นด้วยตนเองร่วมกันกับองค์กรปกครองท้องถิ่น ดังนั้นข้อเสนอการปฏิรูปในบทความนี้จึงต้องการคืนอำนาจกลับไปให้ชุมชนท้องถิ่นและคนในท้องถิ่น ควบคุมไปกับปรับปรุงเปลี่ยนโครงสร้างการบริหารราชการที่สมดุลระหว่างส่วนกลาง ส่วนภูมิภาค และส่วนท้องถิ่น