ปฏิบัติการและการต่อสู้ทางวาทกรรมในการพัฒนาอุตสาหกรรม: ศึกษากรณีการพัฒนาอุตสาหกรรมภายใต้ตัวแบบมาบตาพุด

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวาทกรรมกระแสหลักวาทกรรมต่อต้านและการต่อสู้ทางวาทกรรมในการพัฒนาอุตสาหกรรมภายใต้ตัวแบบมาบตาพุด ผลการศึกษาพบว่า วาทกรรมกระแสหลักเป็นผลผลิตจากกระบวนการผลิตซ้ำเพื่อสืบทอดอุดมการณ์ทุนนิยมที่เกิดขึ้นจากพันธมิตรของกลุ่มชนชั้นนำ ส่วนวาทกรรมต่อต้านมีสองลักษณะคือ วาทกรรมต่อต้านที่เกิดขึ้นจากเครือข่ายชนชั้นกลางฯ ซึ่งมีอุดมการณ์นิเวศนิยมและวาทกรรมที่เกิดขึ้นจากกลุ่มชาวบ้านรากหญ้าที่ผู้ประกอบการรายย่อยซึ่งมีอุดมการณ์เพื่อสร้างความอยู่รอดเพื่อให้ตนเองอยู่ได้ในสังคมอุตสาหกรรม ด้วยความแตกต่างอันเกิดจากความหลากหลายทางวาทกรรมเช่นนี้จึงนำไปสู่การต่อสู้ทางวาทกรรมระหว่างผู้กระทำการกลุ่มต่าง ๆ โดยพันธมิตรของกลุ่มชนชั้นนำได้ต่อสู้ทางวาทกรรมเพื่อรักษาอำนาจนำและครองความเป็นเจ้าทางวาทกรรมขณะที่เครือข่ายชนชั้นกลางฯ ต้องการล้มความเป็นเจ้าทางวาทกรรมและครองอำนาจนำในภาคประชาสังคม ส่วนชาวบ้านรากหญ้า ฯ ต้องการสร้างความอยู่รอดและความชอบธรรมให้กับตนเอง