ประชาธิปไตยแบบปรึกษาหารือในชุมชนท้องถิ่นไทย: ประสบการณ์จากภาคสนาม

Abstract

ประสบการณ์จากการทำงานภาคสนามชี้ให้เห็นว่า ประชาธิปไตยแบบปรึกษาหารือในชุมชนท้องถิ่นที่เป็นกรณ๊ศึกษา มีลักษณะที่แตกต่างไปจากความคิดประชาธิปไตยแบบปรึกษาหารือในบริบทของสังคมตะวันตก ที่เป็นเช่นนั้น เพราะปฏิบัติการด้านการสื่อสารบนพื้นที่สาธารณะผ่านการพูดคุยใน "สภากาแฟ" นั้นไม่ใช่การถกเถียงหรือโต้แย้งโดยใช้เหตุผลหักล้างเหตุผลเพื่อแสวงหาฉันทามติ ตรงกันข้ามกลับเป้นการปฏิบัติในลักษณะ "การปรับทุกข์ เล่าสุข และแสวงหาทางออกร่วมกัน" ของกลุ่มชนชั้นนำในชุมชนท้องถิ่น ขณะเดียวกันพื้นที่สาธารณะแห่งนี้ก็เป็นพื้นที่ ๆ ไม่เป็นทางการ และไม่มีเจตจำนงในการช่วงชิงอำนาจทางการเมือง แต่ผลจากการพูดคุยกลับกลายเป็นข้อผูกมัดทางการเมืองที่เป็นทางการอันเป็นผลให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องจะต้องปฏิบัติตาม