การศึกษาแนวโน้มความต้องการบัณฑิตในสาขาบรรณาธิการ

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความต้องการและคุณสมบัติบัณฑิตสาขาบรรณาธิการที่หน่วยงานผลิตและเผยแพร่สื่อสิ่งพิมพ์คาดหวัง และเพื่อนำผลการวิจัยมาใช้ประโยชน์ในการจัดทำหลักสูตรและการจัดการเรียนการสอนสาขาบรรณาธิการ โดยสอบถามข้อมูลจากหน่วยงานผลิตและเผยแพร่สิ่งพิมพ์ จำนวน 219 แห่ง และจัดประชุมกลุ่มเป้าหมายผู้ประกอบอาชีพในวงการบรรณาธิการ จำนวน 60 คน ผลการวิจัยพบว่า สำนักพิมพ์ต้องการบรรณาธิการที่มีคุณสมบัติในวิชาชีพเกือบทุกด้านในระดับมาก โดยต้องการผู้มีการแสดงออกทางความคิดได้อย่างถูกต้องกับกาลเทศะเป็นลำดับแรก รองลงมาได้แก่ สามารถตรวจแก้ต้นฉบับได้ถูกต้อง มีทักษะการใช้ภาษาไทยอย่างดีเยี่ยม มีความคิดที่เป็นอิสระบนพื้นฐานความรับผิดชอบ มีมุมมองที่กว้างและลึกซึ้งต่อประเด็นปัญหาต่าง ๆ และเป็นผู้มีวรรณศิลป์สื่อภาษาได้เหมาะกับงานเขียนแต่ละประเภท ส่วนคุณสมบัติทั่วไป สำนักพิมพ์ต้องการบรรณาธิการที่มีจริยธรรม ความซื่อสัตย์ ความรับผิดชอบ ความอดทน และความประณีต ละเอียด รอบคอบ ในระดับมากที่สุด เมื่อเปรียบเทียบความต้องการด้านคุณสมบัติทั่วไปกับคุณสมบัติในวิชาชีพ พบว่าสำนักพิมพ์เกือบทุกกลุ่มให้ความสำคัญกับคุณสมบัติทั่วไปสูงมากกว่าคุณสมบัติในวิชาชีพ ส่วนจำนวนบัณฑิตสาขาบรรณาธิการ ที่สำนักพิมพ์ต้องการรับเข้าทำงานนั้น สำนักพิมพ์ จำนวน 50 แห่งระบุว่าภายในระยะเวลา 5 ปี ต้องการรับบัณฑิต 561 คน จากการประชุมกลุ่มเป้าหมาย พบว่า อาชีพบรรณาธิการมีความสำคัญและจำเป็นต่อสังคมมาก เนื่องจากต้องมีบทบาทหน้าที่เกี่ยวข้องกับเรื่องการใช้ภาษาและการแปล ส่วนคุณลักษณะของผู้ที่จะเป็นบรรณาธิการที่ดีนั้น จะต้องรักการอ่าน รักการทำงานด้านหนังสือ และมีจริยธรรม ในการพัฒนาหลักสูตร ด้านบรรณาธิการจึงต้องมุ่งฝึกคนเพื่อทำหน้าที่บรรณาธิการตรวจแก้ต้นฉบับ โดยมีวิชาด้านจริยธรรมของบรรณาธิการต้นฉบับเป็นวิชาหลัก เพราะบรรณาธิการต้นฉบับต้องมึความรับผิดชอบทั้งทางกฎหมาย สังคม และจริยธรรม โดยมีข้อเสนอแนะว่าควรพัฒนาหลักสูตรพิเศษสำหรับผู้ี่ทำงานบรรณาธิการอยู่แล้ว แต่ไม่มีคุณวุฒิบรรณธิการด้วย