ความหลากหลายทางชีวภาพของราเอนโดไฟท์จากใบไม้ในเขตอนุรักษ์พืชป่าชายเลนและความสามารถในการสร้างสารยับยั้งรา Alternaria brassicicola

Abstract

จากการสำรวจความหลากหลายของราเอนโดไฟท์ ในเขตอนุรักษ์ป่าชายเลนในภาคตะวันออก โดยเก็บใบพืชชายเลน 6 ชนิดคือ ใบลำพู ใบลำแพน ใบโพธิ์ทะเล ใบพังกาหัวสุมดอกขาว ใบโปร่งขาวและผักเบี้ยทะเลระหว่างเดือนตุลาคม 2553 – พฤษภาคม 2554 รวม 39 ตัวอย่าง สามารถแยกราเอนโดไฟท์และเก็บเป็นเชื้อบริสุทธิ์ได้ทั้งหมด 124 สายพันธ์แยกจากใบโพธ์ทะเลและใบลำพูได้สูงสุดคือ 51 สายพันธ์ และ 43 สายพันธ์ ตามลำดับ พื้นที่พบเอนโดไฟท์หลากหลายที่สุดคือลำพู (4.2 ชนิด/ใบ) การจัดจำแนกราทางสัณฐานวิทยา ลักษณะการเจริญและลักษณะโคโลนีในเบื่องต้น พบรา 83 ชนิด จำนวน 121 สายพันธุ์ และราที่พบ โครงสร้างสืบพันธ์ไม่สมบูรณ์ไม่สามารถจัดกลุ่มได้ (unclassified) 3 สายพันธุ์ ราที่ไม่พบการสร้างสปอร์ (mycelia sterilia) มี 56 ชนิด จากทั้งหมด 83 ชนิด (67.5%) ราในกลุ่ม ascomycete 3 ชนิด (4%) และ hyphomycete 22 ชนิด (26.5%) เอนโดไฟท์ 15 สายพันธุ์ จากจำนวน 85 สายพันธุ์ (17.6%) ที่นำมาทดสอบ สร้างสารยับยั้งราสาเหตูโรคพืช A. brassicicola บนอาหารเลี้ยงเชื้อ PDA, 0.5x, PDA หรือ LNA เมื่อทดสอบโดยวิธี dual cultures อาหาร PDA และ 0.5x PDA ให้ผลที่ใกล้เคียงกัน ส่วนอาหาร LAN ให้ผลยับยั้งอ่อนเมื่อนำราเอนโดไฟท์ที่ให้ผลยับยั้งบนอาหารเลี้ยงเชื้อดี จำนวน 10 สายพันธุ์ มาสกัดสารออกฤทธิ์ชีวภาพ พบว่ามีเพียงสารสกัดจากราเอนโดไฟท์ Phomopsis sp. TP 121 จากใบโพธิ์ทะเลเท่านั้น ที่สามารถยับยั้ง A.brassicicola ได้ในระดับปานกลาง (ระยะยับยั้ง 0.2-0.6 เซนติเมตร) โดยวิธี disk diffusion