วัฒนธรรมอาหาร: ภูมิปัญญาท้องถิ่นชลบุรี

Abstract

งานวิจัยเรื่องวัฒนธรรมอาหาร: ภูมิปัญญาท้องถิ่นชลบุรี มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเกี่ยวกับบริบทต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับอาหารท้องถิ่น วิธีการปรุง ลักษณะและส่วนประกอบของอาหาร เพื่อที่จะเข้าใจถึงภูมิปัญญา ที่มาที่ไปของอาหารในชลบุรี โดยใช้วิธีการศึกษาข้อมูลจากเอกสารภูมิวัฒนธรรม พืชพันธุ์และสภาพแวดล้อม และเนินการศึกษาข้อมูลภาคสนามในบริเวณ 3 พื้นที่ คือ เขตอำเภอเมืองชลบุรี อำเภอพนัสนิคม และอำเภอบ้านบึง โดยเน้นการศึกษาอาหารท้องถิ่นที่มีการทำสืบทอดกันต่อมาอย่างยาวนานและมีส่วนที่บ่งบอกถึงความสัมพันธ์เชื่อมโยงกับท้องถิ่น โดยผลการวิจัยแสดงให้เห็นว่า อาหารท้องถิ่นชลบุรี มีที่มาจากความหลากหลายของทรัพยากรอาหารจากท้องทะเล ทรัพยากรจากป่า จากท้องทุ่ง แหล่งน้ำจืด การเพาะปลูก และการเลี้ยงสัตว์ในท้องถิ่น ซึ่งอาหารนานานาชนิดเหล่านั้นเชื่อมโยงให้เห็นถึงภูมิปัญญาในแบบแผนไทย แบบแผนจีน ลาว และภูมิปัญญาทางด้านการถนอมอาหารเป็นหลัก โดยมีรูปแบบอาหารแบบบ้าน ๆ อาหารเฉพาะของท้องถิ่นอาหารแบบจีนแต้จิ๋ว อาหารโต๊ะจีน อาหารทะเลพื้นบ้าน และอาหารเช้าของชาวชลบุรี ทั้งปรากฎอัตลักษณ์ด้วยการผสมผสานความหลากหลาย โดยรสชาติของอาหารชลบุรีที่โดดเด่น คือ หวาน มัน และเปรี้ยวจัด แต่ทั้งนี้อาจมีการผสมผสานหรืออาจแตกต่างกันไปบ้างในแต่ละพื้นที่และประเภทของอาหาร Research on "Food Culture: Chonburi's Local Wisdom" aimed at investigating different contexts pertaining to local food. cooking methods, food features and its ingredients so as to understand the local wisdom and the source of food in Chonburi province through information searching from documents relevant to cultural backgrounds, plants and environments with a focus on the field data of three areas: Muang Chonburi, Panas Nikhom, and Ban Bueng districts. The study also investigated local food that has been inherited for a long time. The findings revealed that Chonburi's local food originated from varieties of resources like the sea, the wild, the prairie, the fresh water source, the local cultivation and husbandry. There food varieties are connected reflecting local wisdom in the Thai, Chinese, and Laotian styles. In particular, it mainly mirrored the local wisdom relating to food preservations. Regarding the various types of food, there were homey styled food, special food for locals, Chiu Coow food, food served in Chainese table style, local seafood, and food for Chonburist's local breakfast. Their identity is evident through various combinations. In regard to the outstanding Chonburi's food tastes, the foods are predominantly greasy, sweet, and very sour. However, there may be combinations among the tastes, as well as slightly different taste varieties depending on local areas and types of food.