การทำงานภายใต้วัฒนธรรมที่แตกต่าง : ปัญหาและความคาดหวังของบริษัทญี่ปุ่น

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 2 ประการคือ 1) เพื่อศึกษาความแตกต่างระหว่างวัฒนธรรมการทำงานของชาวญี่ปุ่นและชาวไทย 2) เพื่อศึกษาปัญหาที่เกิดขึ้นในการทำงานร่วมกัน(โดยเฉพาะการสื่อสารผ่านล่าม) โดยมีขอบเขตด้านเนื้อหาเรื่อง ความแตกต่างของวัฒนธรรมการทำงานของญี่ปุ่นและไทย ปัญหาที่เกิดขึ้นจากความแตกต่างของวัฒนธรรมการทำงาน ตลอดจนความแตกต่างของความเป็นญี่ปุ่นและความเป็นไทยที่ส่งผลกระทบต่อการทำงาน ขอบเขตด้านพื้นที่คือบริษัทญี่ปุ่นในจังหวัดชลบุรีจำนวน 38 บริษัท ระยะเวลาการเก็บข้อมูลอยู่ในระหว่าง พ.ศ. 2550-2554 ใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพโดยใช้ข้อมูลเอกสารและข้อมูลจากการสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง ผู้ให้สัมภาษณ์คือชาวญี่ปุ่นซึ่งมาทำงานที่ประเทศไทยในระดับผู้บริหาร วิศวกร ช่างเทคนิคหัวหน้างาน บริษัทละ 1-2 คน(มีบางกรณีที่ผู้ให้สัมภาษณ์ชักชวนเพื่อร่วมงานมาด้วย) และนำเสนอผลด้วยวิธีพรรณนาวิเคราะห์ ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า วัฒนธรรมการทำงานซึ่งเกิดจาก ภูมิหลังทางวัฒนธรรม อันได้แก่ทัศนคติต่อการทำงาน ค่านิยม แนวคิด การศึกษา ฯลฯ ก่อให้เกิดช่องว่าง หรือความไม่เข้าใจกันระหว่างคนต่างวัฒนธรรม(ญี่ปุ่น-ไทย) ซึ่งก่อให้เกิดปัญหาหลายด้านที่กระทบต่อความสำเร็จขององค์กรชาวญี่ปุ่นผู้ให้สัมภาษณ์ตระหนักถึงความสำคัญของเรื่องเหล่านี้ และแสดงความต้องการในการแก้ปัญหาเพื่อพัฒนาการสื่อสารข้ามวัฒนธรรมอย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ผู้ให้สัมภาษณ์ทุกคนยอมรับและแสดงทัศนคติที่ดีต่อการทำงานร่วมกันกับคนต่างวัฒนธรรม ด้วยความเข้าใจว่าโลกกำลังเปลี่ยนแปลงและต้องปรับตัว การศึกษาเรื่องวัฒนธรรมการทำงานในบริษัทญี่ปุ่นในเขตจังหวัดชลบุรี โดยการสัมภาษณ์พนักงานชาวญี่ปุ่นนี้ ทำวิจัยโดยใช้ขอบเขตด้านพื้นที่นี้เป็นครั้งแรก จึงคาดว่าผลที่ได้จากการศึกษาคือ ภาพที่ชัดเจนซึ่งจะสามารถนำไปเผยแพร่ยังองค์กร สถาบันการศึกษาและผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในพื้นที่ โดยเป็นองค์ความรู้และแนวทางสำหรับวางแผนและปฏิบัติงานร่วมกัน