การค้นหาชาสมุนไพรและน้ำผลไม้ไทยที่มีฤทธิ์ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ CYP2A13 ในคนที่ย่อยสลายสารก่อมะเร็ง 4-(methylnitrosamino)-1-(3-pyridyl)-1-butanone (NNK) ในบุหรี่.

Abstract

เอนไซม์ Cytochrome P450 2A13 (CYP2A13) เป็นเอนไซม์ในกลุ่ม cytochrome P450 (CYP หรือ 450) ที่เป็นกลุ่มของเอนไซม์ที่มีหมู่ heme เป็นองค์ประกอบและมีความสามารถในการทำปฏิกิริยาย่อยสลายสารต่าง ๆ ทั้งภายในและภายนอกร่างกาย เช่นฮอร์โมน หรือสารแปลกปลอมปนเปื้อนในอาหารและสิ่งแวดล้อมโดยเอนไซม์ CYP2A13 ที่พบในปอดและระบบทางเดินหายใจ ถูกรายงานว่าเกี่ยวข้องกับการย่อยสลายนิโคตินและสารก่อมะเร็ง 4-(methylnitrosamino)-1-(3-pyridyl)1--butanone (NNK) ในบุหรี่ได้ดี จากการศึกษาพบว่าการย่อยสลายสารก่อมะเร็ง NNK ในบุหรี่ที่ปอดและระบบทางเดินหายใจโดยเอนไซม์ CYP2A13 เป็นกระบวนการหลักของร่างกายในการจำกัดสาร NNK และการย่อยสลายนี้อาจก่อให้เกิดปฏิกิริยาข้างเคียงเกิดเป็นสารประกอบที่มีฤทธิ์เป็นสารก่อมะเร็งรุนแรงมากขึ้นได้ ซึ่งสัมพันธ์กับอัตราการเกิดโรคมะเร็งปอดชนิด Adenocarcinoma และมะเร็งกล่องเสียงในผู้สูบบุหรี่ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาฤทธิ์ในการยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ CYP2A13 ของน้ำสมุนไพรและน้ำผลไม้ในประเทศ โดยจากการศึกษาน้ำสมุนไพรและน้ำผลไม้ทั้ง 20 ชนิด พบว่าน้ำผลไม้ เช่น น้ำเก๊กฮวย น้ำตะไคร้ น้ำถั่วเขียว น้ำทองพันชั่ง น้ำหญ้าหนวดแมว น้ำดอกคำฝอย น้ำหญ้าหมอน้อยและน้ำรางจืด ที่ความเข้มข้นประมาณ 10% v/v สามารถยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ CYP2A13 ในหลอดทดลองได้ 90-100% โดยไม่ส่งผลกระทบต่อการทำงานของเอนไซม์ CYP3A4 อย่างไรก็ตามน้ำสมุนไพรและน้ำผลไม้บางชนิด เช่น น้ำกระเจี๊ยบ น้ำฟ้าทะเลายโจร และน้ำขึ้นฉ่าย แม้จะยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ CYP2A13 ในหลอดทดลองได้ 90-100% แต่ปรากฏว่าสามารถยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ CYP3A4 ที่ทำหน้าที่ย่อยสลายยาต่าง ๆ ในร่างกายได้ด้วยเช่นกัน ผลการศึกษาแสดงให้เห็นถึงแนวทางเลือกใหม่ในการใช้น้ำสมุนไพรและน้ำผลไม้เพื่อยับยั้งเอนไซม์ CYP2A13 เพื่อช่วยลดการเกิดโรคมะเร็งปอดนั้น อย่างปลอดภัยต่อไป