การพัฒนา Coagglutination kit เพื่อตรวจหาเชื้อกรุ๊ฟเอ บี ซี และ จี สเตร๊ฟโตคอดไค จากสิ่งส่งตรวจตรง

Abstract

จากการตรวจหาเชื้อสเตรฟโตคอคไคกรุ๊ปเอ บี ซี และจี จากสิ่งส่งตรวจต่าง ๆ จากผู้ป่วยในโรงพยาบาลชลบุรี จำนวนทั้งสิ้น 312 ตัวอย่าง ด้วยวิธี Coagglutination kit (CoA kit) โดยตรง พบเชื้อกรุ๊ฟเอ บี ซี และจี จำนวน 141 152 101 และ 80 ตัวอย่าง ตามลำดับ เมื่อตรวจหาเชื้อขั้นต้นบนอาหาร blood agar พบเชื้อจำนวน 32 ตัวอย่าง และนำมาจำแนกด้วยวิธีมาตรฐาน Lancefield precipitation (ใช้เวลาไม่ต่ำกว่า 30 ชั่งโมง) พบเชื้อกรุ๊ฟเอ 3 ตัวอย่าง โดยพบ 2 ตัวอย่างจากเสมหะ และพบ 1 ตัวอย่างจากหนอง พบเชื้อกรุ๊ฟบี 2 ตัวอย่าง โดยพบจากปัสสาวะและช่องคลอด ไม่พบเชื้อกรุ๊ฟซี และจี และเมื่อนำเชื้อจาก blood agar ทั้ง 32 ตัวอย่าง มาทดสอบด้วยวิธี CoA kit (ใช้เวลาไม่เกิน 20 ชั่วโมง) พบเชื้อกรุ๊ปเอ 5 ตัวอย่าง โดยพบ 2 ตัวอย่าง จากหนอง และพบจากเสมหะ บาดแผล และช่องคลอดอย่างละ 1 ตัวอย่าง พบเชื้อกรุ๊ฟบี 4 ตัวอย่าง โดยพบ 2 ตัวอย่างจากปัสสาวะ และพบ 1 ตัวอย่างจากบาดแผล และช่องคลอด ไม่พบเชื้อกรุ๊ฟซี และจี เมื่อเปรียบเทียบความไว และความจำเพาะของการจำแนกเชื้อจากสิ่งส่งตรวจโดยตรงด้วยวิธี CoA kit กับวิธีมาตรฐาน Lancefield precipitation พบว่ากรุ๊ฟเอ มีความไว 60 เปอร์เซ็นต์ มีความจำเพาะเพียง 55 เปอร์เซ็นต์ เกิด false-positive สูงถึง 45 เปอร์เซ็นต์ กรุ๊ฟบีมีความไว และความจำเพาะเพียง 66.7 และ 51.6 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ พบ false-positive 48.4 เปอร์เซ็นต์ แต่ความไว และความจำเพาะของกรุ๊ฟเอจะเพิ่มเป็น 75 และ 93 เปอร์เซ็นต์ เกิด false-positive เพียง 7 เปอร์เซ็นต์ ส่วนความไว และความจำเพาะของกรุ๊ฟบี เพิ่มเป็น 100 และ 93 เปอร์เซ็นต์ เกิด false-positive 6 เปอร์เซ็นต์ สำหรับกรุ๊ฟซี และจี มีความไว และความจำเพาะสูงถึง 100 เปอร์เซ็นต์ เมื่อใช้วิธี CoA kit ร่วมกับวิธี blood agar แล้วเปรียบเทียบกับวิธีมาตรฐาน การใช้วิธี CoA kit ตรวจหาเชื้อสเตรฟโตคอลไคจากสิ่งตรวจโดยตรง มีความไวและความจำเพาะต่ำ เนื่องจากเกิด cross-reaction ระหว่างแอนติซีรากรุ๊ฟต่าง ๆ กับเชื้อจุลินทรีย์ที่ปนเปื้อนอยู่ในสิ่งส่งตรวจนั่นเอง ส่วนการศึกษาแบบแผนความไวต่อยาต้านจุลชีพของเชื้อกรุ๊ฟเอและบี ที่จำแนกได้จากวิธีมาตรฐาน พบว่า เชื้อทั้งสองกรุ๊ฟไวต่อยา cephalothin และดื้อต่อยา penicillin G