Abstract:
ภาระของผู้ดูแลเป็นผลกระทบที่ได้มาจากการดูแลผู้เจ็บป่วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งการดูแลผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดสมอง การวิจัยเชิงพรรณนาหาความสัมพันธ์นี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับภาระและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาระของผู้ดูแลชายที่ดูแลผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดสมองกลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ดูแลชายและผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดสมองที่มารับบริการสถาบันประสาทวิทยา จำนวน 83 ราย ได้มาโดยการสุ่มอย่างง่ายเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลแบบสัมภาษณ์ ความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวันของผู้สูงอายุ แบบสัมภาษณ์การรับรู้ภาวะสุขภาพของผู้ดูแลชาย แบบสัมภาษณ์ภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุ แบบสัมภาษณ์ภาวะซึมเศร้าของผู้ดูแลชาย แบบสัมภาษณ์ สัมพันธภาพระหว่างผู้ดูแลชายกับผู้สูงอายุ แบบสัมภาษณ์การสนับสนุนทางสังคมของผู้ดูแลชาย และแบบสัมภาษณ์ภาระของผู้ดูแลชาย มีค่าความเที่ยงเท่ากับ .82, .81, .85, .88 และ .86 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติเชิงพรรณนาและค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน ผลการวิจัย พบว่า ภาระของผู้ดูแลชายที่ดูแลผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดสมองอยู่ในระดับไม่มีภาระถึงมีภาระเล็กน้อย (M =12.45, SD = 10.73) และภาวะซึมเศร้าของผู้ดูแลชายสัมพันธ์ทางบวกกับภาระของผู้ดูแลชายที่ดูแลผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดสมองอย่างมีนัยสำคัญ ทางสถิติที่ระดับ .01 (r = .45) ระยะเวลาในการดูแลผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดสมอง ภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดสมองสัมพันธ์ทางบวกกกับภาระของผู้ดูแลชายที่ดูแลผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดสมองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (r = .18 และ .23 ตามลำดับ) สัมพันธภาพระหว่างผู้ดูแลชายกับผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดสมอง ความสามารถในการทำกิจวัตรประจำ วันของผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดสมอง การสนับสนุนทางสังคมของผู้ดูแลชายสัมพันธ์ทางลบกับภาระของผู้ดูแลชายที่ดูแลผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดสมองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 (r = -.37, -.36 และ-.29 ตามลำดับ) การรับรู้ภาวะสุขภาพของผู้ดูแลชายสัมพันธ์ทางลบกับภาระของผู้ดูแลชายที่ดูแลผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดสมองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (r= -.19) จากผลการศึกษาครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่า พยาบาลและบุคลากรทางสุขภาพควรให้ความสำคัญและตระหนักถึงการรับรู้ภาระของผู้ดูแลชายที่ดูแลผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดสมอง โดยนำผลการวิจัยไปเป็นข้อมูลในการพัฒนารูปแบบหรือส่งเสริมกิจกรรมการพยาบาลอันจะเป็นการช่วยลดภาระของผู้ดูแลชายที่ดูแลผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดสมอง