Abstract:
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาปัจจัยการบริหารเชิงสาเหตุที่มีอิทธิพลต่อผล การทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐานของนักเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาภาคตะวันออก เพื่อสร้างโมเดลความสัมพันธ์โครงสร้างเชิงเส้นและตรวจสอบความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ และ เพื่อตรวจสอบความเป็นไปได้ของโมเดลดังกล่าวในการนำไปใช้ในการปฏิบัติ โดยผู้เชี่ยวชาญ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ ในการวิจัย ได้แก่ ครูวิชาการโรงเรียนระดับประถมศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา ภาคตะวันออก จำนวน 720 คน ได้มาจากการสุ่มแบบแบ่งชั้น เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถาม มาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานใช้โปรแกรมสำเร็จรูป ส่วนการพัฒนาและตรวจสอบความตรงเชิงโครงสร้างของโมเดลใช้โปรแกรม LISREL และตรวจสอบความเป็นไปได้ของโมเดล ในการนำไปใช้ในการปฏิบัติด้วยการอภิปรายกลุ่มสนทนาแบบเจาะจงโดยผู้เชี่ยวชาญ ผลการวิจัย พบว่า ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐานของนักเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาภาคตะวันออก ประกอบด้วย ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษา พฤติกรรมการบริหารของผู้บริหารสถานศึกษา ความผูกพันต่อองค์การของครู ความเป็นองค์การ แห่งการเรียนรู้ของสถานศึกษา และการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญของครู โดยปัจจัยที่มีอิทธิพลสูงสุด คือ ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษา ปัจจัยที่มีอิทธิพลทางตรงต่อผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐานของนักเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาภาคตะวันออก คือ ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาและความผูกพันต่อองค์การของครู โดยร่วมกันทำนายได้ร้อยละ 43 โดยที่ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษา พฤติกรรมการบริหารของผู้บริหารสถานศึกษา ความเป็นองค์การแห่ง การเรียนรู้ของสถานศึกษา และการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญของครู ส่งผลทางอ้อมผ่าน ความความผูกพันต่อองค์การของครูไปยังผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐานของนักเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาภาคตะวันออก และโมเดลปัจจัยการบริหารเชิงสาเหตุที่มีอิทธิพลต่อ ผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐานของนักเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา ภาคตะวันออกมีความกลมกลืนสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ ในระดับดี โดยมีค่า 2 = 880.65 df = 552, ค่า 2/ df = 1.59, GFI = 0.93, AGFI = 0.91, RMSEA = 0.031, NFI = .98, NNFI = 0.99, CFI = 0.99 และผู้เชี่ยวชาญมีความคิดเห็นว่าโมเดลมีความเหมาะสมสามารถนำไปใช้ได้