Abstract:
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจ สังเคราะห์และเสนอแนวทางในการส่งเสริมพระสงฆ์ในภาคตะวันออก ใช้วิธีปริทัศน์แบบพรรณนา ศึกษาสรุปเนื้อหาของงานวิจัยโดยวิธีบรรยายและสังเคราะห์เนื้อหา ผลการศึกษาระหว่างปี พ.ศ. 2541-2560 มีงานวิจัยจำนวน 21 เล่ม เป็นงานวิทยานิพนธ์จำนวน 19 เล่ม งานดุษฎีนิพนธ์และงานวิจัยอย่างละ 1 เล่ม เป็นการวิจัยเชิงปริมาณจำนวน 13 เล่ม การวิจัยเชิงคุณภาพ 2 เล่ม และการวิจัยแบบผสมผสาน 6 เล่ม จังหวัดที่ถูกเลือกมาทำวิจัยมากที่สุด คือ สระแก้ว 6 เล่ม รองลงมา คือ ระยองและตราด 4 เล่ม จากการสังเคราะห์บทบาทของพระสงฆ์ 6 ด้าน
พบว่า เป็นบทบาทด้านการเผยแผ่ศาสนธรรม 12 เล่ม ด้านสาธารณสงเคราะห์และด้านศึกษาสงเคราะห์ด้านละ 7 เล่ม ด้านการศาสนศึกษา ด้านการสาธารณูปการ และด้าน การปกครองด้านละ 6 เล่ม เท่ากัน แนวทางในการส่งเสริมพระสงฆ์ในภาคตะวันออกมีการประชาสัมพันธ์การเรียนนักธรรม-บาลีและสามัญ ส่งเสริมให้วัดจัดการด้านศึกษาสงเคราะห์มากขึ้น ส่งเสริมให้พระสงฆ์นำเทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการเผยแผ่ ส่งเสริมให้วัดจัดตั้งกองทุนด้านสาธารณสงเคราะห์ส่งเสริมให้พระสงฆ์มีความรู้ด้านการอนุรักษ์โบราณสถาน โบราณวัตถุ และส่งเสริมให้มีการกระจายอำนาจในการบริหาร