Abstract:
การศึกษาเรื่อง การถ่ายทอดองค์ความรุ้ด้านการตลาดเพื่อพัฒนาศักยภาพความเข้มแข็งและความยั่งยืนของการท่องเที่ยวเชิงนิเวศและการประกอบการด้านการท่องเที่ยวที่พักแรมแบบโฮมสเตย์ของพื้นที่เกาะช้าง จังหวัดตราด มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาผู้ประกอบการและผู้สนใจประกอบการท่องเที่ยวที่พักโรงแรมแบบโฮมสเตย์ให้มีควยามรู้ด้านการตลาดในการประกอบการท่องเที่ยว ที่พักแรมแบบโฮมสเตย์ให้มีความรู้ด้านการตลาดในการประกอบการท่องเที่ยวที่พักแรมแบบโฮมสเตย์ และศึกษาปัญหาในการประกอบธุรกิจตลอดจนส่งเสริมการร่วมมือกันของผู้ประกอบการแบบมีส่วนร่วมเป็นการถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการตลาดจำนวน 2 ครั้ง ๆ ละ 6ชั่วโมง รวม 12 ชั่วโมง โดยกำหนดพื้นที่ วัตถุประสงค์ เนื้อหา สื่อประกอบเป็นคู่มือ และวิธีวิเคราะห์ข้อมูลรวมทั้งผลลัพธ์ด้านความพึงพอใจ และระดับการนำความรู้ที่ได้รับไปประยุกต์ใช้จากการถ่ายทอดองค์ความรู้ที่เป็นรูปธรรม
ผลการถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการตลาดซึ่งพิจารณาโดยอาศัยการจัดการเชิงระบบ 3 ประการดังนี้
1. ปัจจัยนำเข้า ผู้วิจัยได้กำหนดแนวคิดในการถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการตลาดโดยใช้กลวิธีเรียนรู้จากการปฏิบัติจริงเป็นหลัก การปรึกษา หารือ โดยอาศัยแนวคิดการมีส่วนร่วมของชุมชนในการถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการตลาด ซึ่งได้รับความร่วมมือเป็นอย่างดีจากการประชุมชี้แจงแก่ผู้สนใจเข้ารับการอบรมองค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) ซึ่งสามารถกำหนดสถานที่ เนื้อหา ทคนิค วิธีการ สื่อและอุปกรณ์ต่าง ๆ ได้อย่างเหมาะสม
2. การดำเนินงาน ผู้วิจัยและชุมชนร่วมมือกันประชาสัมพันธ์โครงการ และการดำเนินการถ่ายทอดความรู้ด้านการตลาดตามที่กำหนดไว้
3. ผลการดำเนินงาน ผู้วิจัยได้ประเมินผลลัพธ์ของโครงการด้านความพึงพอใจและการประยุกต์ใช้ดังนี้
3.1 ผู้รับการฝึกอบรมความรู้ด้านการตลาด จำนวน 9 คน ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิงอายุระดับ 41 -45 ปี การศึกษาอ่านออกเขียนได้ถึงมัธยมศึกษาตอนปลาย
3.2 ผู้เข้าร่วมฝึกอบรมมีความพึงพอใจมากต่อการบรรยายที่สนุกไม่น่าเบื่อ เนื้อหามีความน่าสนใจ ระยะเวลาที่เหมาะสม และการบริการอาหารว่าง/อาหารกลางวัน รวมทั้ง การได้ฝึกปฏิบัติจริง และนำไปใช้ได้จริง
3.3 ผลลลัพธืจากการถ่ายทอดฝึกอบรมมีความสอดคล้องด้านวัตถุประสงค์และเนื้ อหาของหลักสูตร เช่น โฮมสเตย์ในฝันของชาวเกาะช้าง บทเพลงที่ร่วมกันร้องและแต่งขึ้น โปรแกรมการท่องเที่ยว
ผลการศึกษานี้ทำให้ทราบได้ว่าผู้ประกอบการมีความรู้พื้นฐานด้านการบริการอยู่มากแต่ยังขาดความช่วยเหลือด้านการตลาดอย่างถูกต้อง และสามารถทราบปัญหาที่สำคัญการประกอบการด้านการท่องเที่ยวที่พักแรมแบบโฮมสเตย์ของตำบลเกาะช้าง จังหวัดตราด คือ การที่ผู้ประกอบการแต่ละบ้านต่างคนต่างทำ ขาดความร่วมมือของชุมชนเอง และขาดการประสานกับหน่วยงานระดับท้องถิ่น แม้ว่าผู้ประกอบการอาจจะเป็นญาติพี่น้องกัน
ข้อเสนอแนะด้านการวิจัย คือ การติดตามผลการถ่ายทอดองค์ความมรู้ด้านการตลาดเพื่อให้ผู้รับการฝึกอบรมสามารถนำไปปฏิบัติได้จริง ทั้งนี้อาศัยความสัมพันธ์ในลักษณะของความสัมพันธ์เชิงเครื่อข่ายชุมชนที่เป็นรูปธรรมทีค่มิได้มุ่งเน้นเป้าหมายทางเศรษฐกิจเท่านั้น แต่มุ่งการรู้รักสามัคคีเป็นแก่นแท้ นอกจากนี้ควรมีการศึกษาวิเคราะห์ และระบุปัญหาของชุมชนรายรอบที่ได้รับผลกระทบต่อการเข้ามาของนักท่องเที่ยวที่ต้องการที่พักแรมแบบโฮมสเตย์ที่เพิ่มขึ้นอย่างยั่งยืนและต่อเนื่อง