Abstract:
การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความต้องการและคุณสมบัติบัณฑิตสาขาบรรณาธิการ ที่หน่วยงานผลิตและเผยแพร่สื่อสิ่งพิมพ์คาดหวัง และเพื่อนำผลการวิจัยมาใช้ประโยชน์ในการจัดทำหลักสูตรและจัดการเรียนการสอนสาขาบรรณาธิการศึกษา เก็บรวบรวมข้อมูลโดยสอบถามกับหน่วยงานผลิตและเผยแพร่สิ่งพิมพ์ จำนวน ๒๑๙ แห่ง และจัดประชุมกลุ่มเป้าหมายผู้ประกอบอาชีพในวงการบรรณาธิการจำนวน ๖๐ คน ผบการวิจัยพบว่าสำนักพิมพ์ต้องการบรรณาธิการที่มีคุณสมบัติในวิชาชีพเกือบทุกด้านในระดับมาก โดยต้องการผู้มีการแสดงออกทางความคิดได้อย่างถูกต้องกับกาลเทศะเป็นลำดับแรก รองลงมาได้แก่ สามารถตรวจแก้ต้นฉบับได้ถูกต้อง ส่วนคุณสมบัติทั่วไป สำนักพิมพ์ต้องการบรรณาธิการที่มีจริยธรรม ความซื้อสัจย์ ความรับผิดชอบ ความอดทน และความประณีต ละเอียด รอบคอบ ในระดับมากสุด
เมื่อเปรียบเทียบกับความต้องการด้านคุณสมบัติทั่วไปกับคุณสมบัติในวิชาชีพ พบว่าสำนักพิมพ์เกือบทุกกลุ่มให้ความสำคัญกับคุณสมบัติทั่วไปสูงมากกว่าคุณสมบัติในวิชาชีพสำหรับสำนวนบัณฑิตสาขาบรรณาธิการ ที่สำนักพิมพ์ต้องการรับเข้าทำงานนั้น สำนักพิมพ์จำนวน ๕๐ แห่ง ระบุว่าภายในระยะเวลา ๕ ปี ต้องการรับบัณฑิต จำนวน ๕๑๖ คน
จากการประชุมกลุ่มเป้าหมาย พบว่าอาชีพบรรณาธิการมีความสำคัญและจำเป็นต่อสังคมมาก เนื่องจากต้องมีบทบาทหน้าที่เกี่ยวข้องกับเรื่องการใช้ภาษาและการแปล ส่วนคุณลักษณะของผู้ที่จะเป็นบรรณาธิการที่ดีนั้นจะต้องรักษาการอ่าน รักการทำงานด้านหนังสือและมีจริยธรรม ในการพัฒนาหลักสูตรด้านบรรณาธิการจึงต้องมุ่งฝึกคนเพื่อทำหน้าที่บรรณาธิการตรวจแก้ต้นฉบับเป็นวิชาหลักเฉพาะบรรณาธิการต้นฉบับต้องมีความรับผิดชอบทั้งทางกฎหมาย สังคม และจริยธรรม โดยมีข้อเสนอแนะว่าควรพัฒนาหลักสูตรพิเศษ สำหรับผู้ที่ทำงานบรรณาธิการอยู่แล้ว แต่ไม่มีคุณวุฒิด้านบรรณาธิการด้วย