ผลของการใช้รูปแบบการส่งเสริมการจัดการดูแลตนเองที่เน้นการสร้างสุขในผู้เป็นความดันโลหิตสูงและกลุ่มเสี่ยง

Abstract

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยแบบกึ่งการทดลองนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิผลของการใช้รูปแบบการส่งเสริมการจัดการดูแลตนเองที่เน้นการสร้างสุขในผู้เป็นความดันโลหิตสูงและกลุ่มเสี่ยงที่มหาวิทยาลัยบูรพา จังหวัดชลบุรี โดยใช้แนวคิดการดูแลตนเองของโอเร็ม เป็นแนวทางในการจัดดำเนินการ กลุ่มตัวอย่างคือ นิสิตและกลุ่มอาชีพรับจ้างในมหาวิทยาลัยบูรพา จำนวน 72 คน ผู้วิจัยคัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ตามคุณสมบัติที่กำหนดไว้ เก็บข้อมูลระหว่างเดือนเมษายน พ.ศ. 2556 ถึงเดือนกันยายน พ.ศ. 2556 เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษามี 2 ส่วน คือ ประกอบด้วย เครื่องมือที่ใช้ในการดำเนินการวิจัยและเครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถามความรู้และพฤติกรรมสุขภาพในการจัดการดูแลตนเอง และเครื่องมือที่ใช้ในการทดลอง คือ โปรแกรมการพยาบาลแบบสนับสนุนและให้ความรู้ในผู้เป็นความดันโลหิตสูงและกลุ่มเสี่ยงโดยโดยใช้เทคนิคการสร้างสุขที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นใช้ระยะเวลาดำเนินการทดลอง 4 สัปดาห์ ทำการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนาและสถิติค่าที ผลการวิจัยพบว่า เมื่อสิ้นสุดการทดลอง กลุ่มศึกษามีคะแนนเฉลี่ยความรู้และพฤติกรรมสุขภาพในการจัดการดูแลตนเองสูงกว่าก่อนการทดลอง (t = 11.14, p = < .001 และ t = 4.28, p = < .001 ตามลำดับ) ในขณะที่ค่าเฉลี่ยดัชนีมวลกายหลังการทดลองต่ำกว่าก่อนการทดลอง (t = 2.21, p = ns) ผลการวิจัยนี้แสดงให้เห็นประโยชน์ของการใช้รูปแบบการส่งเสริมการจัดการดูแลตนเองในผู้เป็นความดันโลหิตสูงและกลุ่มเสี่ยงที่ให้ความสำคัญกับการเตรียมความพร้อมด้านจิตใจ มีพฤติกรรมสุขภาพและทักษะในการจัดการดูแลตนเองเหมาะสมกับภาวะโรคและความเสี่ยงของการเกิดโรค โดยโปรแกรมสามารถเพิ่มความรู้และพฤติกรรมสุขภาพในการจัดการดูแลตนเองได้ อย่างไรก็ตามค่า การเปลี่ยนแปลงของค่าดัชนีมวลกายยังไม่พบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญ