ผลของโปรแกรมการปรับความคิดและพฤติกรรมต่อภาวะซึมเศร้าหลังคลอดในมารดาหลังคลอดครั้งแรก

Abstract

ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดเป็นปัญหาที่สำคัญในระบบสุขภาพในประเทศไทย ภาวะซึมเศร้า หากมีอาการรุนแรงมากขึ้นอาจนำไปสู่โรคซึมเศร้าและโรคจิตหลังคลอดได้การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลองมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการปรับความคิดและพฤติกรรมต่อภาวะซึมเศร้าหลังคลอดในมารดาหลังคลอดครั้งแรก กลุ่มตัวอย่างเป็นมารดาหลังคลอดครั้งแรกที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์ จำนวน 20 คน สุ่มตัวอย่างเข้ากลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 10 คน กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการปรับความคิดและพฤติกรรม จำนวน 6 ครั้ง สัปดาห์ละ 2 ครั้ง ครั้งละ 60-90 นาที ส่วนกลุ่มควบคุมได้รับการพยาบาลแบบปกติ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูล ประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล และแบบประเมินภาวะซึมเศร้าหลังคลอด วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา การวิเคราะห์ความแปรปรวนซ้ำ และทดสอบความแตกต่างรายคู่ด้วยวิธีของบอนเฟอโรนี ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มทดลอง มีคะแนนเฉลี่ยภาวะซึมเศร้าหลังคลอดต่ำกว่ากลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ < .001 ผลการวิจัยแสดงให้เห็นว่าโปรแกรมการปรับความคิดและพฤติกรรมสามารถลดภาวะซึมเศร้าหลังคลอดให้กับมารดาหลังคลอดครั้งแรกได้พยาบาลและบุคลากรทางด้านสุขภาพที่เกี่ยวข้องสามารถประยุกต์ใช้โปรแกรมการปรับความคิดและพฤติกรรมนี้ เพื่อช่วยลดภาวะซึมเศร้าหลังคลอดให้กับมารดาหลังคลอดที่มีภาวะซึมเศร้าหลังคลอดครั้งแรก และนำไปประยุกต์ใช้กับมารดาหลังคลอดที่มีภาวะซึมเศร้าหลังคลอดในกลุ่มอื่น ๆ ต่อไป