ผลของกลุ่มบำบัดด้วยศิลปะต่อความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองของผู้ป่วยโรคจิตเภท

Abstract

ผู้เป็นโรคจิตเภทจะมีความเบี่ยงเบนด้านความคิด อารมณ์และพฤติกรรม ทำให้บุคคลไม่สามารถทำกิจกรรมได้ตามปกติ และเป็นภาวะที่สังคมไม่ยอมรับ ส่งผลผู้ป่วยด้วยโรคจิตเภทรู้สึกตนเองด้อยค่า การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง เพื่อศึกษาผลของกลุ่มบำบัดด้วยศิลปะต่อความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองของผู้ป่วยโรคจิตเภท กลุ่มตัวอย่างคือผู้ป่วยได้รับการวินิจฉัยเป็นโรคจิตเภทรับไว้รักษาในโรงพยาบาลจิตเวชสระแก้วราชนครินทร์จำนวน 20 คน สุ่มเข้ากลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลองกลุ่มละ 10 คน กลุ่มควบคุมได้รับการดูแลตามปกติ กลุ่มทดลองได้รับทั้งการดูแลตามปกติและเข้ากลุ่มศิลปะบำบัดมุ่งเน้นการพัฒนาความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง พัฒนาจากแนวคิดการทำศิลปะบำบัดของเลิศศิริ บวรกิตติ และแนวคิดความมีคุณค่าในตนเองของ Coopersmith โดยเข้ากลุ่ม 6 ครั้ง (เป็นระยะเวลา 2 สัปดาห์ ๆ ละ 3 วัน ๆ ละ 1 ครั้ง ๆ ละ 90 นาที) รวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบประเมินความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองของคูเปอร์สมิธ เมื่อเริ่มเข้าร่วมการวิจัยหลังทดลองทันที และหลังทดลอง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา สถิติทดสอบค่าที และการวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบวัดซ้ำโดยทดสอบความแตกต่างรายคู่ด้วยวิธีบอนเฟอโรนี่ ผลการวิจัยพบว่ากลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองหลังทดลองทันทีและหลังทดลอง 1 เดือน แตกต่างกับกลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p< .001) กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองก่อนการทดลองและหลังทดลองทันที แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p< .001) แต่มีคะแนนเฉลี่ยหลังทดลองทันทีและหลังทดลอง 1 เดือนไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p>.05) จากผลการวิจัยเสนอแนะว่า พยาบาลและบุคลากรที่เกี่ยวข้องควรนำกลุ่มบำบัดด้วยศิลปะไปใช้เป็นแนวทางในการดูแลผู้ป่วยโรคจิตเภท เพื่อเพิ่มความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง ทำให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยโรคจิตเภทดีขึ้น