ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อภาวะซึมเศร้าในมารดาที่มีบุตรวัยรุ่นตั้งครรภ์

Abstract

ภาวะซึมเศร้าในมารดาที่มีบุตรวัยรุ่นตั้งครรภ์เป็นปัญหาทางด้านสุขภาพจิตที่ส่งผลกระทบต่อผู้เป็นมารดา และครอบครัว การวิจัยเชิงพรรณนาชนิดวิเคราะห์ความสัมพันธ์เชิงทำนายนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาภาวะซึมเศร้า และปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อภาวะซึมเศร้าของมารดาที่มีบุตรวัยรุ่นตั้งครรภ์ จำนวน 100 คน ที่มารับบริการที่โรงพยาบาลบางละมุง คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างด้วย วิธีการสุ่มอย่างง่าย เก็บรวบรวมข้อมูลระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ ถึงเดือนเมษายน พ.ศ. 2559 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยแบ่งเป็น 7 ส่วน ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามภาวะซึมเศร้าของ Beck แบบสอบถามความครุ่นคิดต่อสถานการณ์ แบบสอบถามความคิดอัตโนมัติทางลบ แบบสอบถามกลไกการเผชิญปัญหาของ Jalowiec เพื่อประเมินการเผชิญปัญหาแบบมุ่งจัดการกับปัญหาและมุ่งจัดการกับอารมณ์ แบบสอบถามการสนับสนุนทางสังคม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา สถิติสัมประสิทธ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน และสถิติการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน ผลการศึกษาพบว่า มารดาที่มีบุตรวัยรุ่นตั้งครรภ์มีภาวะซึมเศร้าคิดเป็นร้อยละ 89 จำแนกเป็นภาวะซึมเศร้าระดับปานกลาง ร้อยละ 23 ภาวะซึมเศร้าระดับมากร้อยละ 48 และภาวะซึมเศร้าระดับรุนแรง ร้อยละ 6 จากการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอนพบว่า การครุ่นคิด และการเผชิญปัญหาแบบมุ่งจัดการกับอารมณ์ สามารถร่วมกันทำนายภาวะซึมเศร้าในมารดาที่มีบุตรตั้งครรภ์วัยรุ่นได้ร้อยละ 57 (R 2 =.57, p< .001) ผลการศึกษาครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่า บุคลากรทางสุขภาพควรให้ความสำคัญและตระหนักถึงภาวะซึมเศร้าในมารดาที่มีบุตรวัยรุ่นตั้งครรภ์ โดยการพัฒนาโปรแกรมที่ช่วยลดการครุ่นคิด และส่งเสริมการเผชิญปัญหาที่เหมาะสม อันจะนำไปสู่การลดภาวะซึมเศร้าในมารดาที่มีบุตรตั้งครรภ์วัยรุ่นลง