เส้นใยในงานศิลปะ

Abstract

การใช้เส้นใยในการสร้างสรรค์งานศิลปะ เรียกว่าศิลปะเส้นใย (Fiber Art) ในอดีตมีรากฐานมาจากงานหัตถกรรม (Craft) เช่น การทอผ้า การเย็บปักถักร้อย ซึ่งเป็นวิถีชีวิตความเป็นอยู่แบบครัวเรือนและเกิดการสร้างงานหัตถกรรมของชุมชนสตรี จากงานประดิษฐ์สิ่งของเครื่องใช้และของประดับตกแต่งบ้านก็กลาย เป็นวัฒนธรรมที่แสดงอัตลักษณ์ของแต่ละท้องถิ่น การนำวัสดุเส้นใยไปใช้ไม่ได้มีคุณค่าเพียงงานหัตถกรรมเท่านั้นเนื่องจากขอบเขตของงานศิลปะในปัจจุบันเปิดกว้างทางการแสดงออกด้วยรูปแบบที่หลากหลาย ดังนั้นการจำแนกศาสตร์ศิลปะเส้นใยจึงได้รับการยอมรับในระดับสากล จากการศึกษาพบว่าศิลปะจากเส้นใยมีความเกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมท้องถิ่นความเชื่อ และสุนทรียภาพในการคิดสร้างสรรค์ มีคุณค่าในการสร้างสรรค์เทียบเท่าศาสตร์อื่น ผู้สร้างงานศิลปะจากเส้นใยในระดับสากลได้รับการยอมรับในฐานะศิลปิน ส่วนในประเทศไทยก็มีศิลปินที่สร้างสรรค์งานประเภทนี้อยู่มาก ปัจจุบันมีการเปิดสอนหลักสูตรไฟเบอร์อาร์ตในหลายสถาบันเพราะเปิดกว้างแนวทางใหม่ในการแสดงออกทางศิลปะ เช่น ศิลปะสิ่งทอ (Textile Art) และศิลปะจากผ้า (Fabric Art) รวมถึงในงานออกแบบแฟชั่น (Fashion Design) ศิลปินและนักออกแบบสร้างสรรค์แนวคิด รูปแบบ และเทคนิควิธีการใช้เส้นใยที่มีเอกลักษณ์ ศิลปะเส้นใยในประเทศไทยส่วนใหญ่ถูกนำไปประยุกต์ใช้ในงานออกแบบแต่ในทางศิลปะจะถูกจัดเป็นเทคนิคของประเภทศิลปะสื่อประสม (Mixed Media) ไม่ว่าคุณค่าของงานศิลปะเส้นใยจะถูกจัดให้มีคุณค่าอยู่ในศิลปะประเภทใดก็ตามอยู่ที่การตีความหมายในเชิงสุนทรียศิลป์ในงานแต่ละประเภทหรือคุณประโยชน์ ในเชิงพาณิชยศิลป์