นวัตกรรมนโยบายสวัสดิการเพื่อผู้สูงอายุขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในภาคตะวันออก

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์การวิจัยเพื่อศึกษาการกำหนดนโยบายสวัสดิการเพื่อผู้สูงวัย และศึกษาการกำหนดนโยบายที่มีลักษณะเป็นนวัตกรรม โดยวิเคราะห์การกำหนดนโยบายจากวิสัยทัศน์ งบประมาณ และโครงการ/กิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการจัดสวัสดิการเพื่อผู้สูงอายุขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในภาคตะวันออก จำนวน 222 แห่ง โดยใช้ข้อมูลเอกสารที่เกี่ยวข้องกับนโยบายการบริหาร และงบประมาณ และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหาและสถิติพรรณนา ผลการวิเคราะห์ “วิสัยทัศน์” พบว่าองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเกือบทั้งหมดไม่ได้มีการกำหนดนโยบายสวัสดิการเพื่อผู้สูงวัยโดยตรง แต่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นส่วนใหญ่ได้กำหนดนโยบายที่สะท้อนถึงการให้ความสำคัญกับการดูแลประชาชนโดยรวมที่ไม่ได้ระบุเฉพาะกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง ดังนั้นผู้สูงวัยจะถูกนับรวมเป็นผู้รับประโยชน์ในนโยบายดังกล่าวด้วย สำหรับจำนวนโครงการ/กิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับสวัสดิการเพื่อผู้สูงวัยมีจำนวนทั้งสิ้น 1,954 โครงการ/กิจกรรมโดยเป็นโครงการ/กิจกรรมด้านการส่งเสริมรายได้/อาชีพมากที่สุดส่วนโครงการ/กิจกรรมที่มีลักษณะเป็นนวัตกรรมพบว่ามีเพียง 374 โครงการ/กิจกรรมหรือคิดเป็นร้อยละ 19.14 จากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 146 แห่ง โดยพบว่าเป็นโครงการ/กิจกรรมด้านความมั่นคงทางสังคม ครอบครัว ผู้ดูแล และการคุ้มครองมากที่สุด และเป็นโครงการ/กิจกรรมด้านรายได้/อาชีพน้อยที่สุด เมื่อพิจารณามิติด้านงบประมาณ พบว่า องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในภาคตะวันออกมีงบประมาณเพื่อดำเนินโครงการ/กิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับสวัสดิการของผู้สูงวัยที่มีลักษณะเป็นนวัตกรรมจำนวนทั้งสิ้น 48.5 ล้านบาท (ร้อยละ 2.21) เมื่อเปรียบเทียบกับงบประมาณโครงการ/กิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการจัดสวัสดิการผู้สูงวัยทั้งหมดซึ่งใช้งบประมาณถึง 2,198.9 ล้านบาท