การคัดแยกและลักษณะสมบัติของแบคทีเรียย่อยสลายปิโตรเลียมไฮโดรคาร์บอนที่ทนโลหะหนักจากฟองน้ำทะเลบริเวณชายฝั่งทะเลภาคตะวันออก และการพัฒนาแบคทีเรียพร้อมใช้สำหรับบำบัดสิ่งแวดล้อม

Abstract

การปนเปื้อนนน้ำมันปิโตรเลียมในสิ่งแวดล้อมทางทะเล เป็นปัญหาสําคัญที่ส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศ และเศรษฐกิจของประเทศ ดังนั้นงานวิจัยนี้มีเป้าหมายเพื่อคัดแยกแบคทีเรียที่มีประสิทธิภาพในการย่อยสลายน้ำมันปิโตรเลียมจากตัวอย่างฟองน้ำทะเล จากบริเวณทะเลจังหวัดชลบุรี และชุมพรโดยจากการศึกษาเมตาจีโนมของฟองน้ำในเบื้องต้นพบว่าในตัวอย่างฟองน้ําทะเลมียีนที่เกี่ยวข้องกับการย่อยสลายปิโตรเลียมไฮโดรคาร์บอนที่หลากหลายแสดงให้เห็นว่ามีแบคทีเรียที่มีบทบาทในการย่อยสลายปิโตรเลียมไฮโดรคาร์บอนอยู่ในฟองน้ำ จากนั้นเมื่อเพิ่มกลุ่มแบคทีเรียดังกล่าว พบว่าสามารถคัดแยกกลุ่มแบคทีเรียที่มีประสิทธิภาพในการย่อยสลายน้ำมันดิบได้ 13 กลุ่มแบคทีเรียจาก 41 ตัวอย่างฟองน้ำ โดยคัดแยกได้จากตัวอย่างฟองน้ำครกสีน้ำตาลเหลือง ฟองน้ำเปลี่ยนสีสีน้ำตาลเหลือง ฟองน้ำสีดําเมือกม่วง ฟองน้ำต้นไม้สีดํา สาหร่ายสีน้ำตาล ฟองน้ำสีน้ำเงิน ฟองน้ำไฟ ฟองน้ำเคลือบสีเหลือง ฟองน้ำยืดหยุ่นสีดํา ฟองน้ำเชือก และฟองน้ําสีน้ําตาล ซึ่งกลุ่มแบคทีเรียที่คัดแยกได้ มี ประสิทธิภาพในการย่อยสลายน้ํามันดิบ 0.25% v/v ได้ 60 – 92% ในเวลา 7 วัน และที่สําคัญยังสามารถคัดแยกแบคทีเรียสายพันธุืบริสุทธิ์ได้ทั้งหมด 27สายพันธุ์จาก 13 กลุ่มแบคทีเรีย โดยพบว่า 19 สายพันธุ์ มีประสิทธิภาพในการย่อยสลายน้ำมันดิบ ได้แก่แบคทีเรียในสกุล Pseudomonas 6 สายพันธุ์, Acinetobacter 1 สายพันธุ์, Brevibacterium 2 สายพันธุ์ Aeromonas 1 สายพันธุ์, Enterobacter 2 สายพันธุ์, Bacillus 4 สายพันธุ์, Sphingobiumsp. 1 สายนธุ์, Methylobacteriumsp. 1 สายพันธุ์ และ Microbacterium 1 สายพันธุ์งานวิจัยนี้เป็นงานแรกที่สามารถคัดแยกแบคทีเรียย่อยสลายน้ำมันดิบจากฟองน้ำทะเล ซึ่งสามารถวิจัยต่อยอดเพื่อนําแบคทีเรียเหล่านี้ไปใช้ประโยชน์ในการบําบัดสิ่งแวดล้อมที่ปนเปื้อนปิโตรเลียมไฮโดรคาร์บอนต่อไปได้