ผลของโปรแกรมการจัดการอาการร่วมกับการใช้น้ำมันหอมระเหยต่ออาการอ่อนล้าของผู้สูงอายุโรคไตเรื้อรังที่รักษาด้วยการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม

Abstract

การวิจัยกึ่งทดลองแบบกลุ่มเดียววัดซ้ำนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการจัดการอาการร่วมกับการใช้น้ำมันหอมระเหยต่ออาการอ่อนล้า ของผู้สูงอายุโรคไตเรื้อรังที่รักษาด้วยการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม โดยประยุกต์ใช้แนวคิดแบบจำลองการจัดการของ Dodd et al. (2001) ร่วมกับการใช้น้ำมันหอมระเหยลาเวนเดอร์ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้สูงอายุโรคไตเรื้อรังที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม ที่มารับบริการในแผนกไตเทียม ศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพ มหาวิทยาลัยบูรพา จังหวัดชลบุรี ซึ่งมีคุณสมบัติตามเกณฑั้กำหนดจำนวน 15 คน สุ่มตัวอย่างโดยวิธีการสุ่มแบบง่าย กลุ่มตัวอย่างได้รับกิจกรรมตามโปรแกรมการจัดการอาการร่วมกับการใช้น้ำมันหอมระเหย เก็บรวบรวมข้อมูลในระยะเวลาก่อนการทดลอง 2 สัปดาห์ ระยะเริ่มการทดลอง ระยะระหว่างการทดลอง 2 สัปดาห์ และระยะหลังการทดลองเสร็จสิ้นทันที โดยใช้แบบสัมภาสตร์อาการอ่อนล้าซึ่งมีความเชื่อมั่น เท่ากับ .97 วิเคราะห็ข้อมูล ด้วยสถิติเชิงพรรณนา และความแปรปวนแบบวัดซ้ำ และวิธีการเปรียบเทียบเชิงพหุคูณแบบนิวแมนคูลล์ ผลการศึกษาพบว่า คะแนนเฉลี่ยอาการอ่อนล้าในระหว่างการทดลอง 2 สัปดาห์ และหลังการทดลองเสร็จสิ้นทันที น้อยกว่าก่อนการทดลอง 2 สัปดาห์ และเริ่มการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (F=23.70, p< .01) การวิจัยครั้งนี้แสดงให้เห็นว่า โปรแกรมการจัดการอาการร่วมกับการใช้น้ำมันหอมระเหยสามารถทำให้ผู้สูงอายุโรคไตเรื้อรังที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมมีอาการอ่อนล้าลดลง จึงเสนอแนะว่า ควรส่งเสริมให้พยาบาลมีการนำโปรแกรมการจัดการอาการร่วมกับการใช้น้ำมันหอมระเหยนี้ไปใช้กับผู้สูงอายุโรคไตเรื้อรังที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมที่มีอาการอ่อนล้า เพื่อช่วยลดอาการอ่อนล้า