พฤติกรรมการป้องกันอันตรายในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรชาวสวนลำไย ตำบลหนองตาคง อำเภอโป่งน้ำร้อน จังหวัดจันทบุรี

Abstract

เกษตรกรชาวสวนลำไยส่วนมากต้องใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชเพื่อเพิ่มผลผลิต แต่สารเคมีที่ใช้บางส่วนมีอันตรายต่อเกษตรกรที่ใช้ การศึกษานี้จึงต้องการศึกษาพฤติกรรมการป้องกันอันตรายจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรสวนลำไย ต.หนองตาคง อำเภอโป่งน้ำร้อน จังหวัดจันทบุรี กลุ่มตัวอย่างเป็นเกษตรกร 197 คน ซึ่งเป็นผู้มีหน้าที่ในการใช้ครัวเรือนละ 1 คน กระจายทั่วทั้ง 10 หมู่บ้านในตำบลนี้ ข้อมูลเก็บด้วยวิธีการส่งแบบสอบถามให้ตอบที่บ้าน และวิเคราะห์ด้วย ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและหาความสัมพันธ์ระหว่างความรู้ ทัศนคติ และพฤติกรรมการป้องกันอันตรายจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชด้วยสหสัมพันธ์เพียร์สัน ผลการศึกษาพบว่า เกษตรกรผู้มีหน้าที่ในการใช้ส่วนมากร้อยละ 60.9 เป็นผู้ชาย อายุ เฉลี่ย 43  10 ปี จบการศึกษาสูงสุดประถมศึกษา ร้อยละ 48.7 มีรายได้เฉลี่ยต่อเดือน 11,976  5,641 บาท และมีการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชมาแล้วเฉลี่ย 15  8 ปี เกษตรกรมีความรู้ได้ คะแนนเฉลี่ย 9.73 คะแนน หรือร้อยละ 64.9 ของคะแนนเต็ม แต่มีผู้ที่ได้คะแนนตั้งแต่ร้อยละ 80 ของคะแนนเต็มเพียงร้อยละ 33.5 เกษตรกรมีทัศนคติที่ดีได้คะแนนเฉลี่ย 60.96 คะแนนหรือร้อยละ 81.3 ของคะแนนเต็ม โดยมีผู้ที่มีทัศนคติที่ดีมากได้คะแนนมากกว่าร้อยละ 80 ของคะแนนเต็มถึง ร้อยละ 52.3 เกษตรกรมีพฤติกรรมในการใช้ถูกต้องได้คะแนน 60.68 คะแนน หรือร้อยละ 84.3 ของคะแนนเต็ม โดยมีผู้ที่มีพฤติกรรมการใช้ถูกต้องได้คะแนนมากกว่าร้อยละ 80 ของคะแนนเต็มถึง ร้อยละ 70.1 ความรู้ ทัศนคติและพฤติกรรมในการใช้สารเคมีสัมพันธ์กันเชิงบวกอย่างมีนัยสำคัญที่ 0.01 โดยให้ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ 0.64, 0.21 และ 0.29 ตามลำดับ ดังนั้นจึงควรส่งเสริมให้เกษตรกรมีความรู้ และทัศนคติในการป้องกันอันตรายจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชเพิ่มขึ้น