ความหลากหลายของชนิดฟองน้ำทะเล (Phylum Porifera) บริเวณหมู่เกาะตะรุเตาและหมู่เกาะอาดัง-ราวี จังหวัดสตูล

Abstract

ทำการสำรวจฟองน้ำทะเล (marine sponges) บริเวณหมู่เกาะตะรุเตา และหมู่เกาะอาดัง-ราวี จังหวัดสตูล ซึ่งอยู่ใต้สุดของน่านน้ำไทยฝั่งทะเลอันดามัน เพื่อศึกษาความหลากหลายของชนิดฟองน้ำทะเล โดยเฉพาะระบบนิเวศแนวปะการัง โดยการสำรวจและเก็บตัวอย่างทั้งหมด 2 ครั้ง ครั้งที่ 1 ระหว่างวันที่ 5-11 เดือนเมษายน 2551 ครั้งที่ 2 ระหว่างวันที่ 19-26 เดือนตุลาคม 2551 รวมทั้งสิ้น 15 จุดสำรวจ การดำน้ำแบบเครื่องช่วยหายใจใต้น้ำ (SCUBA diving) สุ่มสำรวจและเก็บตัวอย่างตลอดพื้นที่การศึกษาในเวลากลางวัน พบฟองน้ำทั้งสิ้น 72 ชนิด 13 อันดับ 29 วงศ์ 41 สกุล ทั้งนี้บริเวณหมู่เกาะตะรุเตาพบฟองน้ำ 60 ชนิดและบริเวณหมู่เกาะอารีดัง-ราวี พบ 22 ชนิด ในจำนวนนี้เป็น ฟองน้ำที่พบครั้งแรกในน่านน้ำไทย จำนวน 9 ชนิด คือ Holoxea valida Thiele, 1900; Cliona albimarginata Calcinai, Bavestrello & Cerrano, 2005; Desmanthus rhabdophorus (Hentschel, 1912); Echinodictyum clathratum Dendy 1905; Stylissa conulosa (Dendy, 1922); Axinyssa mertoni (Hentschel, 1912); Axinyssa oinops (de Laubenfels, 1954); Agelas ceylonica Dendy, 1905 และ Gelliodes fibulata Carter, 1881 กลุ่ม ฟองน้ำที่พบเป็นกลุ่มเด่นคือ อันดับ Haplosclerida พบ 26 ชนิด รองลงมาคือ อันดับ Poecilosclerida พบ 18 ชนิด ฟองน้ำส่วนมากของแต่ละชนิดมีการกระจายตัวอยู่เฉพาะตามพื้นที่ มีเพียงส่วนน้อยที่สามารถกระจายตัวอยู่ทั่วไป ทั้งนี้ ฟองน้ำส่วนมากเป็นชนิดที่มีการแพร่กระจายอยู่ในเขตอินโดแปซิฟิค Abstract Species diversity of marine sponges was investigated from Mu Ko Tarutao and Mu Ko Adang-Rawi, Satun province, Andaman Sea, Thailand between April 2008 and October 2008. The suveys were carried out carried out at 15 study sites by hand wading and SCUBA diving during daying, and samples were randomly collected throughout all collection sites. The results showed that 72 species of Demospongiae from 13 orders, 29 families and 41 genera. 60 species were found Tarutao lslands and 22 species from Adang-Rawi lslands. Out of these, nine species were the new records in Thai Waters, namely Holoxea valida Thele, 1900; Cliona albimarginata Calcinai, Bavestrello & Cerrano, 2005; Desmanthus rhabdophorus (Hentschel, 1912); Echinodictyum clathratum Dendy 1905; Stylissa conulosa (Dendy, 1922); Axinyssa mertoni (Hentschel, 1912); Axinyssa oinops (de Laubenfels, 1954); Agelas ceylonica Dedy, 1905 and Gelliodes fibulata Carter, 1881. Most sponges distribute limited to locality, while few species can distribute widely throughout the study area. Moreover, most species were commonly found in the indo west Pacific region.