อิทธิพลของปัจจัยปกป้องที่มีต่อภาวะสุขภาพจิตของผู้สูงอายุในชุมชน

Abstract

สุขภาพจิตมีความเกี่ยวข้องกับศักยภาพและคุณภาพชีวิตของบุคคลทุกวัย รวมทั้งวัยสูงอายุ โดยมีปัจจัยปกป้องซึ่งเป็นปัจจัยที่ช่วยส่งเสริมการมีภาวะสุขภาพจิตที่ดีการวิจัยแบบหาความสัมพันธ์เชิงทำนายนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอิทธิพลของปัจจัยปกป้องที่มีต่อภาวะสุขภาพจิตของผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่ในชุมชน อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุที่มีคุณสมบัติตรงตามที่งานวิจัย กำหนด จำนวน 115 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในงานวิจัยประกอบด้วยแบบสัมภาษณ์เพื่อเก็บข้อมูลเกี่ยวกับข้อมูลส่วนบุคคล ภาวะสุขภาพจิต ความฉลาดทางสุขภาพ การรับรู้ความสามารถในการดูแลตนเองการมองโลกในแง่ดีความยึดมั่นและการปฏิบัติตามหลักศาสนาและการสนับสนุนทางสังคมแบบพหุมิติได้ค่าความเชื่อมั่นสัมประสิทธ์อัลฟาของครอนบาคเท่ากับ .88, .90, .94, .75, .88 และ .91 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา สถิติสหสัมพันธ์ของเพียร์สันและการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน ผลการวิจัยพบว่ากลุ่มตัวอย่างมีค่าเฉลี่ยคะแนนภาวะสุขภาพจิตเท่ากับ 48.64 (SD = 4.50) ซึ่งถือว่ามีภาวะสุขภาพจิตปกติเท่ากับคนทั่วไป ปัจจัยปกป้องที่สามารถทำนายภาวะสุขภาพจิตได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ ความฉลาดทางสุขภาพ (β = .334, p< .001) การสนับสนุนทางสังคมแบบพหุมิติ (β = .279, p< .01) และการมองโลกในแง่ดี (β = .189, p< .001) ผลการวิจัยครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่า พยาบาลและบุคคลากรทางสุขภาพ ควรเน้นการพัฒนาโปรแกรมหรือกิจกรรมที่เน้นการส่งเสริมความฉลาดทางสุขภาพ การมองโลกในแง่ดีและการสนับสนุนทางสังคมแบบพหุมิติอันจะช่วยให้ผู้สูงอายุมีภาวะสุขภาพจิตที่ดีต่อไป