Abstract:
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อค้นหาศักยภาพและแรงสนับสนุนทางสังคมในการดำเนินการด้านเอดส์ของชุมชนประมง เกษตร และอุตสาหกรรม ในจังหวัดระยอง และเสนอแนะรูปแบบที่เหมาะสมในการดำเนินงานป้องกันและแก้ไขปัญหาเอดส์ในชุมชน กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยผู้นำชุมชน 77 คน ได้แก่ ชุมชนประมง 17 คน ชุมชนเกษตร 31 คน ชุมชนอุตสาหกรรม 29 คน และตัวแทนครัวเรือน 816 คน ได้แก่ ชุมชนประมง 115 คน ชุมชนเกษตร 190 คน และชุมชน อุตสาหกรรม 511 คน รวบรวมข้อมูลโดยการสนทนากลุ่มย่อย และสัมภาษณ์เจาะลึกผู้นำชุมชน และสัมภาษณ์ตัวแทนครัวเรือนตามแบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์เนื้อหา และวิเคาระข้อมูลเชิงปริมาณใช้สถิติ Norn Parametric, Kruskal Wallis test และ Chi-Square test
ผลการศึกษาพบว่า ทุกชุมชนมีประสบการณ์ การมีผู้ติดเชื้อและผู้ป่วยเอดส์ในชุมชน ในช่วงระยะเวลา 3-4 ปี ที่ผ่านมา และมีการดำเนินงานเอดส์โดยกลุ่มองค์กรที่สำคัญ คือ กลุ่ม อาสาสมัครสาธารณสุข ที่มีความเสียสละ และนำเนินงานภายใต้หน่วยงานสาธารณสุขในชุมชน และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โดยมีกิจกรรมการเดินรณรงค์ ติดโปสเตอร์ แจกแผ่นพับ อบรม ผู้นำชุมชน จัดกิจกรรมให้ความรู้สอดแทรกในการประชุมสมาชิกชุมชน ประสานงานผู้ติดเชื้อ และผู้ที่ได้รับผลกระทบให้ได้รับการสงเคราะห์ของราชการ โดยมีองค์ประกอบที่เหมาะสม ดังนี้ 1) ชุมชนมีโครงสร้างพื้นฐานที่สำคัญคือ ความสัมพันธ์ที่ดีในชุมชน และมีกลุ่มดำเนินที่ชัดเจนผู้นำกลุ่มและผู้นำชุมชนเห็นความสำคัญของปัญหาเอดส์ 2) สมาชิกในชุมชนมีความตระหนักต่อปัญหาเอดส์ และมีส่วนร่วมในการสนับสนุนทางสังคมแก่ผู้ป่วยเอดส์ 3) มีแหล่งทุนสนับสนุนต่อเนื่อง โดยเฉพาะทุนที่ได้จากรายได้ในชุมชนเอง และมีการสื่อสารในชุมชนที่มีประสิทธิภาพ 4) ดำเนินการโดยใช้เทคนิควิธีการที่สอดคล้องกับวิถีชีวิตในชุมชน และสร้างความสัมพันธ์อันดีในชุมชน 5) ได้รับความสนับสนุนจากองค์กรเอกชนและรัฐบาลในกรณีที่ชุมชนไม่สามารถดำเนินการได้ด้วยตนเอง เช่น ล่าม และการจัด ฝึกอบรมแก่ผู้นำ ซึ่งสามารถสรุปรูปแบบในการดำเนินงานป้องกันและแก้ไขปัญหาเอดส์ของชุมชนประมง เกษตร และอุตสาหกรรม ดังนี้
รูปแบบในการดำเนินงานด้านเอดส์ของชุมชนประมง เกษตร และอุตสาหกรรม ควรมีลักษณะโครงสร้างชุมชนที่ช่วยให้การดำเนินงานเรื่องเอดส์สำเร็จ คือ ควรรักษาความแน่นแฟ้นภายในชุมชน ในขณะที่ด้านกระบวนการ ควรหาแหล่งทุนที่หลากหลาย พัฒนาและส่งเสริมการทำงานและพัฒนาทีมงานและองค์กรในชุมชนให้ทำงานเชิงรุกและสร้างเครือข่ายความร่วมมือปรับปรุงรูปแบบการจักกิจกรรมให้ดึงดูดใจให้ทันสมัย รักษากลไกการสั่งสอนลูกหลานภายในครอบครัว และดำเนินกิจกรรมเอดส์ไปพร้อมกับปัญหาด้านอาชีพ นอกจากนี้ในแต่ละชุมชนยังมีรูปแบบเฉพาะเจาะจงที่ค้นพบคือ
ชุมชนประมง ควรสร้างความตระหนักแก่ผู้นำชุมชนและควรพัฒนาการสื่อสารภายในและภายนอกชุมชน เพื่อดำเนินงานในการสร้างความตระหนักแก่ประชาชนในชุมชน เพื่อดำเนินงานในการสร้างความตระหนักแก่ประชาชนในชุมชน
ชุมชนเกษตรกรรม ควรสร้างความเข้าใจในปัญหาเอดส์และชี้ให้เห็นถึงความรุนแรงของปัญหาที่เกิดขึ้นจริง แก่ผู้นำชุมชนทุกฝ่าย และสถานีอนามัย เป็นเสมือนพี่เลี้ยงที่ให้คำปรึกษาไม่ใช้ผู้สั่งการ ประสานกับ อบต. สร้างแผนงานด้านสุขภาพที่ชัดเจนเพื่อจัดสรรงบประมาณ เพื่อดำเนินงานในการสร้างความตระหนักแก่ประชาชนในชุมชน ให้ความรู้เกี่ยวกับการป้องกันเอดส์ แก่กลุ่มเสี่ยงโดยเฉพาะผู้หญิง
ชุมชนอุตสาหกรรม มีกิจกรรมสร้างความสัมพันธ์ระหว่างคนพื้นที่และผู้มาอยู่อาศัย ควรพัฒนาการสื่อสารในองค์กรที่ทำงานเอดส์ สถานีอนามัย เป็นเสมือนพี่เลี้ยงที่ให้คำปรึกษาไม่ใช่ผู้สั่งการ เพื่อแก้ไขพฤติกรรมเสี่ยงในกลุ่มที่มีรายได้สูง โดยดำเนินงานให้ความรู้เกี่ยวกับโรคเอดส์ สร้างทัศนคติต่อการป้องกันการติดโรคเอดส์และผู้ติดเชื้อหรือผู้ป่วย สร้างความตระหนักต่อปัญหาและผลกระทบต่อการระบาดของโรคเอดส์