Abstract:
เมื่อเข้าสู่วัยสูงอายุปัญหาเส้นผมและหนังศีรษะ เช่น ผมขาดหลุดร่วง ผมเปลี่ยนสี เป็นต้น มักเกิดขึ้นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ปัญหา ซึ่งส่งผลต่อบุคลิกภาพและเป็นอุปสรรคในการดำเนินชีวิตเป็นอย่างมาก การใช้ยาและผลิตภัณฑ์สังเคราะห์ทางเคมีมักส่งผลข้างเคียงต่อร่างกายโดยเฉพาะเมื่อใช้ติดต่อเป็นระยะเวลานานอาจก่อให้เกิดการแพ้หรือปัญหาเกี่ยวกับหนังศีรษะทวีความรุนแรงขึ้น ดังนั้นการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ป้องกันหรือรักษาผมขาดหลุดร่วง และเปลี่ยนสีผมจากสมุนไพรจึงเป็นทางเลือกหนึ่งที่ช่วยลดปัญหาดังกล่าวและกระตุ้นการเจริญของเส้นผมได้ การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาสูตรตำรับเซรั่มจากสารสกัดสมุนไพรไทย (มะขามป้อม อัญชัน กะเม็ง คราม และมะขามป้อม) ด้วยวิธีการแช่ (maceration; methanol, 80% ethanol, 50% ethanol) ทดสอบความคงตัวในอุณหภูมิห้องและสภาวะเร่งร่วมกับศึกษาทางคลินิกแบบ Before-after study จากกลุ่มตัวอย่างอาสาสมัคร 2 กลุ่ม จำนวน 30 คน จากการศึกษาพบว่าในสภาวะเร่งสีของเซรั่มเข้มขึ้นตั้งแต่ Cycle ที่ 1 และกลิ่นหอมของน้ำมันมะกรูดลดลงใน Cycle ที่ 3 ค่าความหนืดมีแนวโน้มลดลง ในขณะที่ค่าความเป็นกรด-ด่าง (pH) มีค่าไม่เปลี่ยนแปลงและไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ (p>0.05) การกระตุ้นการทำงานของเอนไซม์ไทโรซิเนสโดยการ พบว่ามะขามป้อมและอัญชันสกัดด้วยตัวทำละลายเมทานอล ความเข้มข้น 15 mg/ml กะเม็งสกัดด้วยตัว
ทำละลายเมทานอล ความเข้มข้น 7.5 mg/ml ครามสกัดด้วยตัวทำละลาย 80% เอทานอล ความเข้มข้น 15 mg/ml และเทียนกิ่งสกัดด้วยตัวทำละลาย 50% เอทานอล ความเข้มข้น 3.75 mg/ml มีฤทธิ์ในการกระตุ้นการทำงานของเอนไซม์ไทโรซิเนสในการสร้างเม็ดสีเมลานินในเส้นผมได้ การตรวจประเมินประสิทธิภาพทางคลินิกของอาสาสมัคร 2 กลุ่ม กลุ่มละ 15 คน จำนวนทั้งหมด 30 คน พบว่าจำนวนเส้นผมขาดหลุดร่วงของอาสาสมัครกลุ่ม 1 ลดลงในสัปดาห์ที่ 4 และ 12 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) เมื่อเทียบกับสัปดาห์ที่ 0 ผลิตภัณฑ์กลุ่ม 1 สามารถลดสภาวะความมันและการหลุดลอกของหนังศีรษะ และสามารถเพิ่มความหนาแน่นของเส้นผมได้ในสัปดาห์ที่ 4 และ 12 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ผลิตภัณฑ์ทั้ง 2 กลุ่มสามารถเปลี่ยนแปลงสีผมได้ดีอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) และการประเมินความพึงพอใจในกลุ่มอาสาสมัครหลังใช้ผลิตภัณฑ์พบว่ามีความพึงพอใจระดับสูงมากด้านกลิ่นของผลิตภัณฑ์ ความพึงพอใจโดยรวมของอาสาสมัครกลุ่ม 1 อยู่ในระดับความพึงพอใจมาก
Output/ Outcome
การสกัดสมุนไพรและการทดสอบฤทธิ์ต้านอนุมูลอิระและการกระตุ้นการทำงานของเอนไซม์ไทโรซิเนสในการสร้างเม็ดสีเมลานิน สูตรตำรับเซรั่มข้มข้นจากสารสกัดสมุนไพรในการป้องกัน ผมร่วง กระตุ้นการงอกของผมและเพิ่มการสร้างเม็ดสีให้ผมเส้นขาว ในระดับห้องปฏิบัติการร่วมกับการใช้เทคโนโลยีนาโนอิมัลชั่นเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการซึมผ่านและความคงตัวของสารออกฤทธิ์สำคัญในผลิตภัณฑ์
ผลการทดสอบประสิทธิภาพทางคลินิกและความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์เซรั่มข้มข้นจากสารสกัดสมุนไพรและความพึงพอใจของอาสาสมัครหลังใช้ผลิตภัณฑ์
ข้อเสนอแนะ
การพัฒนาสูตรตำรับผลิตภัณฑ์เป็นเพียงในระดับห้องปฏิบัติการซึ่งการวิเคราะห์บางพารามิเติอร์การมีข้อจำกัดทางด้านของเครื่องมือ ดังนั้นการพัฒนาผลิตภัณฑ์ในระดับอุตสาหกรรมจึงเป็นอีกทางเลือกในการเพิ่มประสิทธิภาพด้านความคงตัว และการเก็บรักษา เพื่อสามารถเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ในเชิงพานิชย์ได้และตอบโจทย์ความต้องการของผู้บริโภคได้