Abstract:
การระบุเอกลักษณ์ทางกายภาพของยากำลังเป็นที่สนใจทั่วโลกและยอมรับการปรับใช้งานทาง
เทคโนโลยีมากขึ้น นำไปสูงการพัฒนางานวิจัยการประมวลสัญญาณภาพเพื่อการพิสูจน์เอกลักษณ์ของเภสัชภัณฑ์ปฐมภูมิ โดยอาศัยเทคนิควิเคราะห์การรู้จำอักขระด้วยแสง วัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาลักษณะทางกายภาพของวัสดุบรรจุภัณฑ์ยา 2. ศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการตรวจสอบที่มาของเภสัชภัณฑ์ปฐมภูมิเป็นการศึกษาเชิงทดลอง ทำการสุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจงคือ ยาปฎิชีวนะที่จัดจำหน่ายในประเทศไทยและขึ้นทะเบียนยาในช่วงระหว่างปี 2559-2561 จำนวน 46 รายการ ผลการวิเคราะห์ถดถอยเชิงพหุของปัจจัยที่มีผลความสัมพันธ์กับการตรวจสอบที่มาของเภสัชภัณฑ์ปฐมภูมิพบว่าทั้ง 6 ปัจจัย ได้แก่ บรรทัดแผงยาบาร์โค๊ด วันหมดอายุ วันผลิต เลขที่ผลิต และค่าขนาดของแผงยาแกนในหน่วย pixel area สามารถร่วมกันอธิบายความแปรปรวนของการตรวจสอบที่มาของเภสัชภัณฑ์ปฐมภูมิได้ถึงร้อยละ 71.6 และมีเพียงปัจจัยค่าขนาดของแผงยาแกนในหน่วย pixel area ที่สามารถใช้ตรวจสอบที่มาของเภสัชภัณฑ์ปฐมภูมิได้ดีที่สุดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ นอกจากนี้ยังได้มีการสร้างสมการทำนายความสัมพันธ์กับการตรวจสอบที่มาของเภสัชภัณฑ์ปฐมภูมิ คือ Z = 0.211Cell array + 0.028Bacode - .706Exp.date + .592Mfg.date + .240Lot +2.357E-5pixel area โดยสมการที่ได้มีค่า R2 = 0.716, Adjusted R2 = 0.674 และ Std. Error of the Estimate = 37.79 ซึ่งสามารถนำไปใช้เป็นเครื่องมือหนึ่งในการช่วยให้การพิสูจน์เอกลักษณ์ทางยาให้มีความถูกต้องและแม่นยำมากยิ่งขึ้น