Abstract:
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสามารถในการมองเห็นสีภาพสัญลักษณ์ของผู้สูงอายุ ภายใต้ความสว่างที่ต่างกัน กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุ (อายุ 60-81 ปี) จำนวน 50 คน อาศัยอยู่ในชุมชนเขตเทศบาลเมืองแสนสุข จังหวัดชลบุรี เครื่องมือในการวิจัยประกอบด้วย แผ่นทดสอบ(stimuli) เป็นภาพสัญลักษณ์ ป้ายเตือน “โรงเรียนระวังเด็ก” เป็นภาพผู้ใหญ่จูงมือเด็ก ที่กำหนดในโครงการมาตรฐานความปลอดภัยการจราจรและขนส่ง มีขนาด 27x27 ตารางเซนติเมตร ภาพสัญลักษณ์ที่ใช้มี 2 แบบ คือ ภาพสัญลักษณ์รูปคนสีบนพื้นหลังสีขาวในกรอบสีเดียวกันและแบบที่สองภาพสัญลักษณ์สีขาวบนพื้นหลังสี สีที่ใช้ได้แก่ สีแดง เขียว น้ำเงิน น้ำเงินเขียว ม่วงแดง ส้ม และสีเหลือง สำหรับสีเหลืองใช้ร่วมกับสีดำทั้งหมดจำนวน 14 ภาพ ทำการวิจัยในสถานที่มีแสงสว่างธรรมชาติ ได้แก่ ระดับความสว่างต่ำกว่า 300 ลักซ์ และความสว่างสูงกว่า 3000 ลักซ์ขึ้นไป ในการวิจัยกำหนดให้กลุ่มตัวอย่างสังเกตแผ่นทดสอบในระยะห่าง 10 เมตร วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัย พบว่า ร้อยละ 20 ของผู้สูงอายุสามารถมองเห็นภาพสัญลักษณ์สีขาวบนพื้นหลังสีแดงได้ชัดมากที่สุด ภายใต้ความสว่างต่ำกว่า 300 ลักซ์ และร้อยละ 24 ของผู้สูงอายุสามารถมองเห็นภาพสัญลักษณ์สีขาวบนพื้นหลังสีน้ำเงินเขียวได้ชัดเจนมากที่สุดภายใต้ความสว่างมากกว่า 3000 ลักซ์ ส่วนภาพสัญลักษณ์สีส้มบนพื้นหลังสีขาว พบร้อยละ 56 ภายใต้ความสว่างมากกว่า 3000 ลักซ์ และร้อยละ 26 ภายใต้ความสว่างต่ำกว่า 300 ลักซ์ ข้อมูลที่ได้จากการศึกษาครั้งนี้เป็นประโยชน์ต่อการออกแบบและพัฒนารูปแบบการจัดแสดงป้ายสัญลักษณ์ที่มีความเป็นสากล ง่ายต่อการเข้าใจ เหมาะสมกับสภาพแวดล้อม ส่งเสริมการมองเห็นและการดูแลตนเองของผู้สูงอายุ