Abstract:
การวิจัยเรื่องการก่อรูปองค์กรของภาคประชาชนในจังหวัดตราด มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาในเรื่องของปัจจัยและกระบวนการในการก่อรูป ปัจจัยและกระบวนการในพัฒนา และข้อเสนอในการสร้างความเข้มแข็งให้กับองค์กรภาคประชาชนในจังหวัดตราด มีวิธีการศึกษาแบบวิจัยเชิงคุณภาพแนวประวัติศาสตร์ โดยผู้วิจัยมุ่งศึกษาในกลุ่มขององค์กรมาภาคประชาชนในจังหวัดตราดที่มีบทบาทสำคัญในระดับจังหวัดซึ่งมีอยู่สามกลุ่ม คือ เครื่อข่ายกลุ่มสัจจะสะสมทรัพย์ ที่เป็นกลุ่มที่เกิดขึ้นในภาคประชาคม กลุ่มองค์กรชุมชนฅนตราดซึ่งเกิดขึ้นจากการรวมตัวของภาคประชาสังคมกับการรวมตัวขององค์กรที่ถูกจัดตั้งโดยรัฐ และกลุ่มสภาองค์กรชุมชนในฐานะที่เป็นองค์กรที่ถูกจัดตั้งโดยรัฐ ผลการศึกษาพบว่า ทั้งสามองค์กรมีปัจจัยและกระบวนการทำงาน ตลอดจนการพัฒนาที่มีความแตกต่างกัน คือ กลุ่มสัจจะสะสมทรัพย์เป็นกลุ่มที่มีการก่อรูปขึ้นมาจากกลุ่มธรรมชาติโดยมีพระเป็นผู้นำในกลุ่มการทำงาน ดงันั้นการพัฒนาของกลุ่มจึงเป็นการพัฒนาที่อยู่บนเวื่อนไขการตอบสนองการแก้ปัญหาของชาวบ้านในจังหวัด ในองค์กรชุมชนฅนตราดพบว่าการก่อรูปและการพัฒนาของกลุ่มนั้นมีผลมาจากนโยบายและงบประมาณของหน่วยงานภาครัฐที่เข้ามาผลักดัน จึงทำให้มีการพัฒนาที่เป็นไปตามรูปแบบของนโยบายและงบประมาณที่ภาครัฐกำหนดมาในแต่ละปี และกลุ่มสภาองค์กรชุมชนพบว่าการก่อรูปกลุ่มของสภาองค์กรชุมชนนั้นเกิดจากความต้องการอวค์กรที่ถูกกฎหมายของประชาชนในการเข้ามาทำงานในส่วนของพื้นที่สาธารณะในเรื่องของการม่าวนร่วมในการกำหนดแผนชุมชน ซึ่งสภาองค์กรชุมชนในจังหวัดตราด เกิดขึ้นจากการผลักดันพระราชบัญญัติสภาองค์กรชุมชนของภาคประชนชนทั่วประเทศ หลังจากการเกิดพระราชบัญญัติสภาองค์กรชุมชนในปี พ.ศ. ๒๕๕๑ จึงมีการผลักดันให้เกิดสภาองค์กรชุมชนในจังหวัดตราด แต่อย่างไรก็ตามสภาองค์กรชุมชนยังมีการพัฒนาที่เป็นไปในรูปแบบของการพัฒนาเชิงปริมาณที่เน้นการจัดตั้งอยู่ เนื่องจากการพัฒนาของสภาองค์กรชุมชนนั้นยังอยู่บนเงื่อนไขของการพัฒนาที่เป็นไปตามงบประมาณและนโยบายขององค์กรมหาชน
