Abstract:
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจข้อมูลการใช้ยาปราบศัตรูพืชกลุ่มเสี่ยงในพื้นที่ลุ่มน้ำจันทบุรีและลุ่มน้ำเวฬุในเขตพื้นที่เกษตรกรรม (ปลูกพืช) กลุ่มตัวอย่างเป็นครัวเรือนที่พักอาศัยและประกอบกิจกรรมในเขตพื้นที่เกษตรกรรม (ปลูกพืช) ที่ได้มาโดยวิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ในพื้นที่ลุ่มน้ำจันทบุรี 34 ชุด และพื้นที่ลุ่มน้ำเวฬุ 66 ชุด เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถามที่มีลักษณะเป็นแบบสำรวจรายการ (check list) และคำถามปลายเปิด สิถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ สถิติพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่าเกษตรกรในพื้นที่เกษตรกรรมที่อยู่ในพื้นที่ลุ่มน้ำจันทบุรีและลุ่มน้ำเวฬุส่วนใหญ่มีการใช้สารฆ่าแมลงและโรคพืชและมีการใช้สารกำจัดวัชพืช โดยมีการใช้สารแต่ละชนิดในปริมาณความเข้มข้นที่แตกต่างกัน สารฆ่าแมลงและโรคพืชที่เกษตรกรกลุ่มตัวอย่างทั้งสองกลุ่มมีการใช้มากที่สุด คือ อะบาเมกติก รองลงมาคือไซเพอร์เมททรินและกำมะถัน (ซัลเฟอร์) สารกำจัดวัชพืชที่เกษตรกรส่วนใหญ่นิยมใช้คือ พราควอต และไกลโฟเซต นอกจากนี้ยังพบว่าเกษตรกรส่วนใหญ่เป็นผู้ฉีดพ่นสารฆ่าแมลงและโรคพืชและฉีดพ่นสารกำจัดวัชพืชด้วยตนเองครัวเรือนเกษตรกรที่พักอาศัยในพื้นที่เกษตรกรรมทั้งในพื้นที่ลุ่มน้ำจันทบุรีและลุ่มน้ำเวฬุมีการใช้สารเคมีในครัวเรือน เกษตรกรส่วนใหญ่ใช้สเปรย์กำจัดยุงและแมลงในบริเวณบ้าน รองลงมาคือการใช้ยาจุดกันยุงในบริเวณบ้าน
